İklim Değişikliğinin Akdeniz Havzasındaki Orman Yangınlarına Etkisi

Authors : Burcu CALDA, Nazan AN, Mustafa Tufan TURP, Levent KURNAZ

Pages : 15-32

Doi:10.7240/jeps.571001

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2020-03-31

Article Type : Review Paper

Abstract :  İklim değişikliği ile birlikte son yıllarda Akdeniz Havzasında orman yangınlarının sayısında ciddi bir artış gözlenmiştir. Gerçekleşen bu yangınlar ormanlara doğal felaketlerden daha çok zarar vermektedir. Çıkan yangınların bir kısmı artan kurak hava koşulları nedeniyle doğal yollardan meydana gelirken, diğer bir kısmı ise ihmal ya da kasıt sonucunda oluşan ve büyük ölçüde iklim elemanlarının insert ignore into journalissuearticles values(sıcaklık, yağış, rüzgâr, nem vb.); etkisiyle büyüklüğü değişen yangınlar olarak ortaya çıkmaktadır. Orman yangınlarının öngörülmesinde kuraklık ile orman yangınları arasındaki ilişkiyi ele alan farklı indisler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, olası orman yangınlarını öngörmek amacıyla yaygın olarak kullanılan yangın indislerinden; Haines İndisi insert ignore into journalissuearticles values(HI);, Kanada Orman Yangın Hava İndisi insert ignore into journalissuearticles values(FWI);, Keetch-Byram Kuraklık İndisi insert ignore into journalissuearticles values(KBDI);, F İndisi detaylı olarak, Entegre Yangın İndisi insert ignore into journalissuearticles values(IFI);, McArthur Mark 5 insert ignore into journalissuearticles values(Mk5); Orman ve Mark 4 insert ignore into journalissuearticles values(Mk4); Otlak Yangın Tehlike İndisi insert ignore into journalissuearticles values(McArthur Mark 5 insert ignore into journalissuearticles values(Mk5););, Fosberg Yangın Hava İndisi insert ignore into journalissuearticles values(FFWI);, Nesterov İndisi insert ignore into journalissuearticles values(NI); ve Angström İndisi insert ignore into journalissuearticles values(AI); kısaca ele alınmıştır. İklim değişikliğinin orman yangınlarına etkisiyle ilgili yapılan çalışmalar kapsamında Antalya, Çanakkale ve Muğla Orman Bölge Müdürlüklerine bağlı orman arazilerinde 2008 ve 2009 yıllarında çıkan yangınlar Kanada Orman Yangın Hava İndisi insert ignore into journalissuearticles values(FWI); kullanılarak incelenmiştir. Sonuçlar 2008 ve 2009 yılı yangın verileri ile tutarlılık göstermiştir ve FWI değerleri bu yıllar için yangın riskini öngörmede başarılı bulunmuştur.  
Keywords : Türkiye, Akdeniz Havzası, Haines İndisi HI, Kanada Orman Yangın Hava İndisi FWI, Keetch Byram Kuraklık İndisi KBDI