Küresel Bulanık Ortamda Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Demir Çelik Sektöründe Tedarikçi Seçimi

Authors : Zeynep Simge Baysal, Berk Ayvaz, Muhammet Ceylan

Pages : 116-133

Doi:10.7240/jeps.1432211

View : 306 | Download : 233

Publication Date : 2024-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Şirketler tedarikçi seçimini gerçekleştirirken genel olarak satın alma ve rekabet stratejilerine uygun olarak belirlenmiş kriterlere dikkat etmektedirler. Fakat bu seçimi yaparken birçok zorlukla karşılaşıldığı, bu sebeple dikkat edilmesi gereken pek çok hususun bulunduğu bilinmektedir. Piyasada çok sayıda tedarikçi bulunmakta ve bu tedarikçiler içinden şirkete en uygun olanın seçilmesi amaçlanmaktadır. Tedarikçi seçim problemlerinin çözümünde genellikle Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri uygulanmaktadır. Bahis konusu çalışmada, Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında oluşturulan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’na tabi olan demir-çelik sektöründe faaliyet gösteren bir şirket için tedarikçi seçim problemi ele alınmıştır. Üç tedarikçinin performans değerlendirmesi yapılarak söz konusu tedarikçiler 6 ana, 23 alt kriterde incelenmiştir. Çalışmada, Küresel Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi, TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) ve CODAS (Communication Disorders, Audiology and Swallowing) yöntemlerini içeren bir karar verme yaklaşımı yer almaktadır. Tedarikçilerin değerlendirilmesi sürecinde uzmanlar tarafından belirlenen kriterlerin ağırlıklarını hesaplamak için Küresel Bulanık AHP yöntemi kullanılmış olup, demir-çelik sektöründe tedarikçi seçimi aşamasında en önemli kriterin fiyat olduğu tespit edilmiştir. Küresel Bulanık TOPSIS yöntemi kullanılarak Tedarikçi 3; Küresel Bulanık CODAS yöntemiyle ise Tedarikçi 1’in en iyi alternatif olduğu belirlenerek tedarikçiler sıralanmıştır.
Keywords : Çok Kriterli Karar Verme ÇKKV, Küresel Bulanık Sayılar, AHP, TOPSIS, CODAS, Tedarikçi Seçimi