Elektrokimyasal Ayırma Yöntemi ile Sulu Çözeltilerden Bor Giderim Prosesinin Optimizasyonu

Authors : Sevgi Polat

Pages : 88-95

Doi:10.7240/jeps.1531483

View : 86 | Download : 64

Publication Date : 2025-01-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Canlı yaşamının en temel ihtiyacı su, günümüzde teknolojinin ve endüstri alanlarının gelişmesiyle beraber ciddi oranda kirlenmektedir. Su kaynaklarının kısıtlı olması ve yakın gelecekte dünya nüfusunun su sıkıntısı yaşama olasılığının yüksek olduğu göz önüne alındığında, su kirliliğine sebep olabilen ve ülkemiz için önemli bir mineral olan borun sulardan uzaklaştırılması gerekmektedir. Bu kapsamda bu çalışmada, bor iyonlarının sulu çözeltilerden yenilikçi elektrokimyasal ayırma yöntemi kullanılarak giderilmesi incelenmiştir. Bu amaçla, aktif karbon ile kaplanarak hazırlanmış elektrotlar ve elektrokimyasal akış hücresi kullanılmıştır. Sürekli akış koşullarında bor adsorpsiyon verimini etkileyen akış hızı, hücreye uygulanan potansiyel ve bor konsantrasyonu parametrelerinin optimizasyonu Box-Behnken deney tasarımı yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. 1-5 ml/dak akış hızı, 0,5-1,5 V potansiyel ve 10-90 ppm bor konsantrasyonu aralıklarında bor iyonlarının adsorpsiyon deneyleri yapılmıştır. Deney tasarımı sonuçlarına göre, çalışılan üç parametre arasından akış hızının bor giderimini etkileyen en önemli parametre olduğu belirlenmiştir. Bor adsorpsiyon veriminin en yüksek olduğu (%94,1) optimum koşullar 1 ml/dak akış hızı, 0,5 V potansiyel ve 50 ppm bor konsantrasyonu olarak tespit edilmiştir. Ayrıca, optimum koşullarda çalışılan elektrotların yüzey morfolojileri taramalı elektron mikroskobu kullanılarak karakterize edilmiştir.
Keywords : Bor giderimi, Optimizasyon, Deney tasarımı, Elektrokimyasal ayırma yöntemi.