Fuel-Oil Kaynaklı Bir Uçucu Kül Olan Hopa Termik Santrali Uçucu Külünün Adsorpsiyon Kapasitesinin İncelenmesi

Authors : Ege Aybars BOZKURT, Zeliha DÖNMEZ, Zeynep EREN

Pages : 69-85

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2020-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, fuel-oil yakan bir termik santral olan Hopa Termik Santralinden alınan uçucu baca küllerinin Kristal Viyole insert ignore into journalissuearticles values(KV); boyar maddesi ile adsorpsiyon kapasitesi incelenmiştir. Bu amaçla, adsorpsiyonun optimum işletme koşullarını belirlemek için pH, başlangıç boyar madde konsantrasyonu, uçucu kül insert ignore into journalissuearticles values(UK); dozu ve boyutu ve sıcaklığın adsorpsiyon prosesi üzerine etkileri incelenmiştir. Katyonik bir boyar madde olan KV boyar maddesinin UK üzerine adsorpsiyonu için en yüksek verim çözeltinin kendi pH’sinde insert ignore into journalissuearticles values(5.48); elde edilirken, 75 μm’den büyük olan UK boyutu da en ideal adsorbent boyutu olarak belirlenmiştir. Artan sıcaklığın adsorpsiyon verimini artırdığı çalışmada, adsorpsiyon denge verilerinin Freundlich izotermine uyduğu tespit edilmiş̧ ve en yüksek adsorpsiyon kapasitesi 40 oC’de 0.541 mg/g olarak hesaplanmıştır. Kinetik çalışmalar adsorpsiyonun Yalancı İkinci Mertebe Kinetik modele uyduğunu göstermiş ve 20, 30 ve 40 oC’lerdeki k2 hız katsayıları sırasıyla 0.283, 0.158 ve 0.141 dak-1 olarak hesaplanmıştır. Parçacık içi difüzyon modelinin de analiz edildiği çalışmada parçacık içi difüzyonun ana hız kontrol basamağı olmadığı ancak adsorpsiyonun kinetik basamağında etkili olduğu belirtilmiştir. Adsorpsiyon termodinamik çalışmaları sonucunda Gibbs Serbest Enerjisinin insert ignore into journalissuearticles values(ΔGo); 20, 30 ve 40 oC’deki değerleri ise -390.902, -514.042 ve -637.182 kJ/mol olarak hesaplanmıştır. Bu, adsorpsiyon prosesinin kendiliğinden gerçekleşen kimyasal bir proses olduğunu göstermektedir.
Keywords : Adsorpsiyon, Uçucu kül, Boyar madde, adsorpsiyon izotermi, adsorpsiyon kinetiği