II. Meşrutiyet Dönemi’nde V. Murad’a İade-i İtibar: Mimar Vedad (Tek) Bey’in Türbe Düzenlemesi

Authors : Müjde Dila GÜMÜŞ

Pages : 207-224

View : 22 | Download : 14

Publication Date : 2019-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :V. Murad, 1876 yılında üç ay süreyle padişahlık yapmış, ardından akli dengesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle tahttan indirilmiştir. 1904 yılında hayatını kaybetmiş ve Cedid Havatin Türbesi’ne gömülmüştür. 1908’de, II. Meşrutiyet’in ilanından kısa süre sonra, V. Murad için bir türbe düzenlemesi yapılmasına karar verilmiştir. II. Abdülhamid iktidardayken gündeme gelen projenin uygulaması ertesi sene, V. Mehmed Reşad tahttayken tamamlanmıştır. Cedid Havatin Türbesi’nin güney doğu köşesi demir şebekelerle çevrilmiş ve V. Murad’ın sandukası buraya yerleştirilmiştir. Milli Mimari üslubu çerçevesinde değerlendirilebilecek olan tasarım, sandukanın etrafını çevreleyecek mermer korkuluklar ve onların üzerine yerleştirilecek demir şebekelerden meydana gelmektedir. Söz konusu proje Vedad (Tek) Bey tarafından hazırlanmış olup, kendisi üzerine yapılan yayınlarda yer almamaktadır. Makale kapsamında, V. Murad için yaptırılan türbe düzenlemesinin zamanlamasına dikkat çekilerek dönemin siyasi gelişmeleriyle olan ilişkisi kurulması amaçlanmıştır. Bununla beraber, sandukanın etrafındaki şebekeler süsleme özellikleri açısından incelenmiş, dönem örnekleriyle karşılaştırılmış ve Vedad Bey’in tasarım anlayışı içinde konumlandırılmaya çalışılmıştır.
Keywords : II Meşrutiyet Dönemi, V Murad, Vedad Tek, Milli Mimari akımı, Türbe mimarisi