TÜRK HALK TİYATROSU'NUN SİNEMAYA ETKİLERİ

Authors : Murat ÜNAL

Pages : 337-349

View : 23 | Download : 14

Publication Date : 2018-12-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Çağdaş sanat, geçmişin yaratıcı çalışmalarının üzerinde yükselir. Bazı dönemlerde  geleneksel olana tepki gösterse de bir yanıyla bu mirastan beslenir. Türk sanatı özellikle  mimari, edebiyat, müzik ve tiyatro konularında zengin bir kültürel ve sanatsal geçmişe  sahiptir. Yüz yaşına giren Türk Sineması, bu sanatsal mirastan kimi zaman bilinçli olarak  kimi zamansa bilmeden yararlanmıştır. En fazla yararlanılan kaynaklar; Karagöz, meddah,  ortaoyunu gibi Türk halk tiyatrosu ile sözlü anlatılar ve yazılı mizah edebiyatının kimi  örnekleri olmuştur. Türk halk tiyatrosuyla ve sözlü edebiyatla sinemanın ilişkisi, olay örgülerinin perdeye  transfer edilmesi ve yüzyıllar içinde kendisini ispatlamış garantili güldürme tekniklerinin  ödünç alınması biçiminde başlamıştır. Zira Karagöz, Ortaoyunu, Meddah ve diğer sanatlar,  yüzlerce yıl boyunca toplumun seyir zevkine yönelik ihtiyacı gidermişlerdir. Bu seyirlik oyunların tümü sözün gücüne ve hareket komiğine dayalıdır. Bu gelenek  sinemamızı da etkilemiştir. Türk halk tiyatrosunda eleştiri sanıldığının aksine vardır anca  bilinçli bir muhalefet kurumu biçimine tam olarak dönüşemez. Bu gelenekten beslenen  güldürü sinemasında da benzer eğilimler ve nitelikler göze çarpar. Bu filmlerde eleştiri  geleneğinin kurumsallaşmadığı bir topluma özgü; kimseyi kırmadan kendisi de kırılmadan  eleştiri yapmanın yolları keşfedilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Türk Güldürü Sineması, Geleneksel Türk Tiyatrosu, Karagöz, Ortaoyunu, kültürel temsiller