Mersin-Gözne Yaylası’nda Istar Dokumacılığı ve Örnekleri

Authors : Emine TONUS, Hülya KAYNAR

Pages : 387-415

Doi:10.26650/artsanat.2020.13.0016

View : 28 | Download : 20

Publication Date : 2020-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Mersin yöresi yaylalarında dokuma yapan Yörükler tarafından “çul dokuma” adıyla bilinen “ıstar dokumacılığı”nın geçmişi uzun yıllar öncesine dayanmaktadır. Tüm el sanatlarında olduğu gibi, Mersin İli Gözne Yaylası’nda dokunan “ıstar dokumacılığı”nın devamlılığı sağlanamamış, bu teknik kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Araştırmada Mersin İli Gözne Yaylası’nda yapılan ıstar dokumacılığı ve günümüze kadar gelen örnekleri incelenerek, yöre dokumacılığının tescillenip, tanıtılması ve Türk kültürüne kazandırılması amaçlanmıştır. Yörede “ıstar” adı verilen, dikey tezgâh grubundan sarma tip tezgâhlar kullanılmaktadır. Kıl, yün, orlon iplikler kullanılarak “kıllama, tırlık” adı verilen düz dokuma yaygı, namazlık (seccâde), çuval, heybe, yaygı ve köşe çaputu gibi günlük kullanım için üretimler yapılmaktadır. Yapılan bu araştırmayla zili, cicim ve düz dokuma teknikleri kullanılarak dokunan düz dokuma yaygılardan yirmi farklı ürün incelenmiştir. Araştırmada ürünün dokunma tarihi, dokunma amacı, dokuyan kişi, boyutları, kullanılan iplik türleri, renkleriyle dokumaların teknik, desen, kompozisyon ve motif özelliklerine ait bilgiler yer almaktadır. Veriler yüz yüze görüşme yöntemiyle kaynak kişilerden temin edilmiştir.
Keywords : Mersin, Gözne, Istar, Dokuma, Desen, Kompozisyon