Türk Hat Sanatında Hz. Muhammed Sevgisini Konu Alan Çalışmalar

Authors : Mehmet MEMİŞ

Pages : 241-272

Doi:10.26650/artsanat.2020.14.0010

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2020-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :slâm sanat ve kültürü içinde müstesna bir yere sahip olan hat sanatı, tarihî gelişimini bilhassa Mushaf kitabeti üzerinde göstermiştir. Şüphesiz yazının bir sanat hâline gelmesinde İslâm’ın okumaya ve yazmaya verdiği önem yanında Hz. Peygamber’in bu husustaki teşvikkâr tutumu da etkili olmuştur. Asırlar boyu devam eden gelişme ve arınma sürecinden sonra Osmanlı döneminde yetişen ünlü hattatlar eliyle tarihindeki en yüksek seviyesine ulaşmış olan hat sanatı, dünya ülkelerindeki çeşitli müzelerde yer bulan örnekleriyle evrensel bir boyut kazanmıştır. Başlı başına bir sanat dalı olmakla beraber, yerine göre başka sanat teknikleriyle de birleştirilebilen yazı, Türk İslâm sanatı içinde geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu makalede Hz. Muhammed sevgisi, onun örnek şahsiyeti, söz ve davranışları gibi konular etrafında ortaya konan hat eserleri ele alınmıştır. Bu tür hat eserlerinin başında yazma kitaplar ve bilhassa Mushaflar gelmektedir. Yazma kitaplar içinde Hz. Muhammed’in söz ve davranışlarını içeren hadis ve şemâil kitapları da önemli bir yer tutar. Makalede metinleri çoğunlukla hadîs-i şeriflerden oluşan kıt’alar, kıt’aların bir araya getirilmesi ile oluşturulan murakkaalar, Hz. Peygamber’le ilgili âyetlerin ve peygamber sevgisini işleyen edebî metinlerin yazıldığı levhalar, levhalar içinde Hz. Muhammed’in sözle tasviri mahiyetindeki hilye-i şerîfeler görsel örnekleri eşliğinde değerlendirilmiştir
Keywords : Hat sanat, İslâm sanatı, Hattat, Hat eseri, Hz Muhammed, Hz Muhammed sevgisi