Harran Kazılarında Bulunan Cam Bilezikler (2013-2023)

Authors : İsmail Aslan, Sevcan Ölçer

Pages : 102-124

Doi:10.26650/artsanat.2025.23.0006

View : 9 | Download : 1

Publication Date : 2025-02-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Neolitik Dönem\\\'den beri kullanılan süs eşyaları veya takılar arasında önemli bir yeri olan bilezikler, bulundukları coğrafyada toplumların sosyal, ekonomik, sanatsal ve kültürel bağları hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Anadolu coğrafyasında yapılan kazı çalışmalarında Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı Dönemleri’ne ait çok sayıda cam bileziğe rastlanmıştır. Özellikle Orta Çağ’a ait İslami Dönem’e ait veriler ise ancak son yıllarda paylaşılmaya başlanmıştır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde oldukça önemli bir yerleşim merkezi olan Harran’da devam eden kazılarda İslami Dönem’e ait zengin buluntular ele geçmiştir. Kentte yapılan kazılarda açığa çıkarılan mimari yapılar ve çok sayıda seramik eserin yanı sıra cam bilezikler de bulunmuştur. Harran’daki mimari eserler ve seramikler konusunda çalışmalar yapılmasına rağmen cam eserler ve cam bilezikler değerlendirilmemiştir. Bilim dünyasına ilk defa tanıtılacak olan ve Selçuklu-Eyyûbi Dönemi cam sanatı hakkındaki araştırmalara katkı sağlayacak bu eserler, üretim teknikleri, boyutları, renk özellikleri ve süsleme kompozisyonlarına göre irdelenmiştir. Ayrıca daha önce ortaya çıkarılan çağdaş ve benzer bileziklerle karşılaştırmalar yapılarak tarihlendirilmesi yapılmaya çalışılmıştır. Böylece Harran özelinde veya etkileşimde olduğu kültürleri anlamaya yardımcı olacak yeni bir çalışma ortaya çıkmıştır.
Keywords : Harran, İslami Dönem, Selçuklu Sanatı, Cam Sanatı, Bilezik