Mardin Evlerinde Mihrabiye Formlu İki Niş

Authors : İbrahim Halil KARABULUT

Pages : 88-108

Doi:10.46628/itbhssj.1025159

View : 30 | Download : 14

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Mardin kent dokusu arazi şartlarının kullanılabilirliği ölçüsünde inşa edilmiş yapılardan oluşmaktadır. Sosyal hayatın gerekliliğine uygun olarak inşa edilmiş yapılar arasında, kentte yaşayan tüm zümrelere ait özel mekânların varlığı da baskın şekilde görülmektedir. Evler; topografyanın zorluklarına rağmen kent dokusu içerisine ihtiyaçlar doğrultusunda kendiliğinden şekillenen bir düzene göre yerleşmiştir. Kent dokusunun belirleyici unsuru evler geleneksel mimari tasarımın ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Toplumsal sınıf farkına ait referansların belirgin halde yansıtıldığı evlerde özellikle Başoda olarak kullanılan özel odalar plan şemalarında dikkat çekmektedir. Başoda tasarımına verilen önem oda içerisinde yer alan ve süslemeleri ile dikkat çeken mihrabiye formlu nişlerde belirgin şekilde görülmektedir. Mihrabiye formlu nişler; tasarım ve süsleme özellikleri açısından konut içi süsleme geleneğinin bir parçasını oluşturmaktadır. Mardin kent dokusunu oluşturan evlerin ikisinde yer alan mihrabiye formlu nişler bu kapsamda incelenmiştir. İncelemeye konu olan mihrabiye formlu nişlere sahip evlerin mimari özelliklerine kısaca değinilmiştir. Ardından nişler tanıtılmış ve konut mimarisindeki eşdeğer formları ile karşılaştırılma yapılmıştır. Bu değerlendirmeler ile mihrabiye formlu nişlerin konut içi süsleme geleneğinde Mardin evlerine ait özgün tasarımlar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Mardin Evleri, Başoda, Mihrabiye, Niş, Süsleme