Küçükçekmece Lagünü`nün Çevre Manyetizması: Son 3900 yıl boyunca paleo-ortam değişimleri

Authors : Özlem MAKAROGLU

Pages : 545-559

Doi:10.28979/jarnas.1246766

View : 76 | Download : 60

Publication Date : 2023-09-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, günümüzden önce insert ignore into journalissuearticles values(GÖ); 3900 yıl boyunca, Marmara Denizi’nin kuzeyinde yer alan, Küçükçekmece Lagünü’nde depolanan sedimanlarda manyetik mineraloji, mineral yoğunluğu ve tane boyu değişimleri belirlenerek lagünün paleo-ortam koşulları incelenmiştir. Bu amaçla, Küçükçekmece Lagünü’nün 20 ve 17 m. derinliğinden alınan üç adet karotta insert ignore into journalissuearticles values(KCL12P1, KCL12P2, KCL12P3); manyetik duyarlılık insert ignore into journalissuearticles values(κLF);, kalıntı mıknatıslanma insert ignore into journalissuearticles values(anhisteretik ve eş -ısıl); şiddetleri ve termomanyetik ölçümleri içeren yüksek çözünürlükte manyetik mineral analizleri yapılmıştır. Manyetik mineral analizleri ve litolojik gözlemlere göre, lagün sedimanlarında üç farklı birim insert ignore into journalissuearticles values(birim A, B ve C); tanımlanmıştır. Birim A; düşük manyetik duyarlılığa sahip, düşük yoğunlukta ince tane boylu ferrimanyetik insert ignore into journalissuearticles values(manyetit); minerallerle birlikte çoğunlukla detritik kökenli paramanyetikler minerallerce insert ignore into journalissuearticles values(siderit); baskın bir birimdir. Birim B; yüksek manyetik duyarlılık, kalıntı mıknatıslanma değerleri ve termomanyetik analizlerle kolayca ayırt edilen, demir sülfür insert ignore into journalissuearticles values(greigit); içeriği yüksek olan bir birimdir. Birim C ise kaba taneli ve yüksek koersiviteye sahip ferrimanyetik minerallerce baskın bir birim olarak tanımlanmıştır. Küçükçekmece Lagünü-nün çevre manyetizmasına göre, birim A GÖ 3750-3700, 3600-3350, 3240-1800, 1240-günümüz arasında görece yağmurlu; birim B ve C ise GÖ 3883-3750, 3700-3600, 3350-3240, 1800-1240 yılları arasında kurak iklim koşullarının hâkim olduğu dönemlerde oluşmuştur. Lagünde her kurak dönemin sonuna doğru GÖ 3780-3750, 3620-3600, 3300-3240 ve 1300-1240 yılları arasında, greigit mineralinin yoğunlaştığı birim B oluşmuştur. Bu sonuç, nehir girdisinin azalmasıyla beraber, lagünde Marmara Deniz sularının yoğunlaştığı koşulları desteklemektedir.
Keywords : Çevre manyetizması, Holosen, Kaya manyetizması, Küçükçekmece Lagünü, Paleoiklim