Kıbrıs Barış Harekâtı Süreci Adada İngiliz Özerk Askeri Üsleri

Authors : Ulvi Keser

Pages : 92-115

View : 45 | Download : 56

Publication Date : 2024-01-17

Article Type : Research Paper

Abstract :1878 yılında Kıbrıs adasını Osmanlı’dan alan İngiltere 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs Cumhuriyeti kurulana kadar adada egemenliğini sürdürür. İngiltere, Yunanistan ve Türkiye’nin garantörlüğünde kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti’yle birlikte adadan tamamen çekilen İngiltere Kıbrıs’ın %2.5’luk kısmını oluşturan Agrotur ve Dikelya askeri özerk üs bölgelerinden ise ayrılmaz. Özellikle 1950’li, 1960’lı yıllarda daha çok Ortadoğu coğrafyasına yönelik ileri karakol, askeri üs bölgesi ve depolama alanı olarak değerlendirilen İngiliz üsleri zaman içinde farklı misyon ve stratejik önem de kazanmıştır. Bugün kendine özel kanun ve kurallarla yönetilen her iki özerk askeri üs bölgesi çeşitli zamanlarda istihbarat, istihbarata karşı koyma, sanayi casusluğu gibi farklı sebeplerle de gündeme gelmiş, 1960 sonrasında dönemin Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Başpiskopos Makarios tarafından para kazanma ve bir tehdit unsuru olarak da görülmüştür. 15 Temmuz 1974 tarihinde Yunanistan destekli olarak Nikos Sampson tarafından gerçekleştirilen askeri darbenin ardından Kıbrıs adası bir kere daha kan gölüne dönerken özellikle adanın güneyinde yaşayan Kıbrıslı Türklerin endişeli bekleyişi de had safhaya çıkmış durumdadır. Türkiye’nin 20 Temmuz 1974 tarihinde garantör devlet olarak adaya müdahalesinin ardından adanın kuzeyine geçme imkanı bulamayan Larnaka, Limasol ve Baf bölgesinde yaşayan Kıbrıslı Türkler bu üsler sığınmak zorunda kalırlar. Hayatları kurtulan insanların daha sonraki süreçte adanın kuzeyine geçişleri de son derece sıkıntılı olacaktır. Bu araştırma bu üsler bölgesine sığınan Kıbrıslı Türklerin durumuna değinmek amacıyla hazırlanmıştır.
Keywords : Kıbrıs, İngiliz Üsleri, 1974, Kıbrıslı Türkler, Türkiye, Göçmen