19.YÜZYILA KADAR OSMANLI İNGİLTERE TİCARİ İLİŞKİLERİNDE İNGİLİZ TÜCCARLARININ ROLÜ

Authors : Zümrüt Üskül

Pages : 139-154

View : 34 | Download : 43

Publication Date : 2025-01-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Yeni kıtaların keşfinin ardından Osmanlı Devleti ile Avrupa devletleri arasında politik ve ticari ilişkiler artış göstermiştir. 16. yüzyıl ile birlikte Osmanlı-İngiltere ilişkileri resmi olarak başlamış, siyasi ve ticari kaygılar ön plana çıkmıştır. Levant adını verdikleri şirketleri ile İngiliz tüccarları, Doğu Akdeniz’e ulaşarak ticaret merkezleriyle alışveriş yapmaya başlamıştır. Bu ticari merkezin ana noktalarını tüccarlar oluşturmuş, iki ülke arasındaki ticari ve siyasi dengeyi sağlayarak ilişkileri kültürel bir potada birleştirmiştir. 18. yüzyıl sonu ve 19. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti içinde bulunduğu siyasi ve ekonomik sıkıntılardan dolayı yabancı devletlere ticari imtiyazlar vermek durumunda kalmıştır. Bu imtiyazlardan yararlanan İngiliz tüccarları, Osmanlı Devleti ve İngiltere arasında tercüman görevi görmüş ticari konjonktürde önemli bir role sahip olmuştur. Tanzimat Fermanı’nın ilanından sonra ticaret hukukunda yapılan değişiklikler devletin iç ve dış ticaretinde İngiliz tüccarlarının etkisini arttırmış hem siyasi hem ekonomik yönden güçlü bir tüccar sınıfını ortaya çıkarmıştır. Bu noktada çalışmada Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan 19. yüzyıla kadar olan süreçte Osmanlı ve İngiltere arasındaki ilişkiler ticari kültürel bağlamda tespit edilmiş olan İngiliz tüccarlar ekseninde ele alınıp, basılı eser, gazete, dergi ve arşiv belgeleri ışığında incelenecektir.
Keywords : Tüccar, tacir, ticaret,