Acıçay (Çankırı) Riparian Zonunda zamansal ve mekânsal değişimin analizi

Authors : Semih EDİŞ, Gamze TUTTU, İbrahim AYTAŞ, Uğur TUTTU, Ali Uğur ÖZCAN

Pages : 1-10

Doi:10.17474/artvinofd.1002341

View : 25 | Download : 16

Publication Date : 2022-05-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Akarsu kıyı bölgeleri sahip; oldukları bitki örtüsü nedeniyle mecra erozyonunu önleme, kıyı stabilizasyonunu sağlama, yaban hayvanları için beslenme ve barınma, habitatlar arasında göç yolları ve durak noktaları olarak hizmet etmektedir. Riparian zondaki antropojenik etkiler, yukarı havzalardan alt havzalara kadar topoğrafyada ve arazi kullanma türünde önemli değişikliğe neden olmaktadır. Bu çalışmada Çankırı'da yer alan Acıçay'ın üç farklı dere kıyısı zonunda (0-60m-Zon 1, 60-120m-Zon 2, 120-180m- Zon 3) meydana gelen zamansal ve mekânsal arazi kullanım değişimlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla 2008-2021 yılları arasını kapsayan çalışmada Sentinel 2 uydu görüntüsü ve orto foto görüntüleri kullanılmış ve arazi gözlem noktalarında bitki türleri tespit edilmiştir. Çalışma alanında akarsu koridoru boyunca en çok tespit edilen odunsu türler Tamarix smyrnensis Bunge ve Elaeagnus angustifolia L. olarak belirlenmiştir. Coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla ortaya çıkan arazi kullanma türü değişikliği sonuçlara göre, birinci zonda akarsu yatağı alanlarında 6.2’ha, akarsu kenarı vejetasyonu alanlarında 9.9 ha, mera alanlarında 1.5 ha azalma saptanmıştır. Buna karşılık tarım, yerleşim ve diğer alanlarda artış belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre akarsu kenarı vejetasyonu alanlarının en çok 0-60m’lik zonda tahribata uğradığı belirlenmiştir.
Keywords : Dere kıyısı, Uzaktan algılama, Arazi kullanım türü, Yarı kurak, Anadolu