YÜKSEKÖĞRETİM YAŞAM KALİTESİ ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI / DEVELOPMENT OF HIGHER EDUCATION QUALITY OF LIFE SCALE AND MEASURING ITS PSYCHOMETRIC PROPERTIES

Authors : Seyithan DEMİRDAĞ

Pages : 19-31

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2017-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Yaşam kalitesi sosyal bilimler, eğitim, siyaset, ekonomi ve sosyoloji alanlarında araştırılmıştır. Her disiplin yaşam kalitesi kavramını farklı perspektiflerden tanımlamıştır. Yaşam kalitesi, eldeki kaynakların kalitesi ile bu kaynaklardan edinilen bireysel memnuniyet arasındaki bir ilişkidir. Okul yaşantısı bireylerin toplumsal ve mesleki yönden amaçlarına ulaşmalarını sağladığı gibi, yaşamlarının hem estetik hem de entelektüel yönden gelişimini de sağlamaktadır Eğitim hizmetleri, idari hizmetler ve tesisler, üniversitelerde yaşam kalitesinin en önemli belirleyicileridir. Öğrencilerin üniversitelerde başarılı olması için kendi üniversitelerine karşı bir aidiyet hissetmeleri gerekmektedir. Türkiye’de okul yaşam kalitesi ile ilgili araştırmalar sınırlı sayıda olmakla birlikte, çalışmaların çoğu ilköğretim ve ortaöğretime yoğunlaşmış durumdadır. Bu çalışmada, ü niversite öğrencilerinin yaşam kalitesine yönelik ölçek geliştirilirken, öncelikli olarak ilgili alan yazın incelenerek konu ile ilgili değişkenler belirlenmiştir. Konu ile ilgili yurtiçi ve yurtdışında yapılan çalışmalar irdelenerek, çalışmaların yaşam kalitesi için önemi ve değişkenlerin belirlenmesi adına incelenmiştir. Buna göre bu çalışmanın amacı, dört boyutlu Yükseköğretim Yaşam Kalitesi Ölçeği’nin (YYKÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Araştırma Bülent Ecevit Üniversitesi, Ereğli Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan 381 üniversite öğrencisi ile yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve Doğrulayıcı faktör analizinden (DFA) yararlanılmıştır. AFA sonucunda 12 maddeden oluşan 4 faktörlü bir ölçme aracı elde edilmiştir. Ölçek faktörleri “ Öğretim Üyesinin Teknik Donanımı”, “Öğretim Üyesinin Davranışları”, “Öğrenci Davranışları” ve “İdari Personel Yeterliği”  olarak adlandırılmıştır. DFA’dan elde edilen uyum indeksi değerleri dört boyutlu modelin iyi uyum verdiğini göstermiştir. Ölçeğin faktör yükleri .41 ile .89 arasında sıralanmıştır. Cronbach Alpha iç tutarlılık güvenirlik katsayıları “ Öğretim Üyesinin Teknik Donanımı” için .91, “Öğretim Üyesinin Davranışları için .89, “Öğrenci Davranışları” için .87 ve “İdari Personel Yeterliği” için .89 olarak bulunmuştur. Aynı alt faktörler için t est-tekrar test güvenirlik katsayıları ise sırasıyla .90, .90, .84 ve .85 olarak bulunmuştur. AFA sonucunda her faktörün toplam varyansı açıklama yüzdeleri tespit edilebilmiştir. Bu faktörlerden “ Öğretim Üyesinin Teknik Donanımı” varyansın %36,427’sini, “Öğretim Üyesinin Davranışları” %10,773’ünü, “Öğrenci Davranışları” %10,184’ünü ve “İdari Personel Yeterliği” ise %8,709’unu açıklayabilmiştir. Bu sonuçlara göre 4 faktörlü ölçeğin toplam varyansın % 66.09’unu açıklayabildiği bulunmuştur. Elde edilen sonuçlara göre dört boyutlu YYKÖ’nün geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir. 
Keywords : Yükseköğretim, yaşam kalitesi, geçerlik, güvenirlik