XX. Yüzyılın Başında Osmanlı Devleti’nde Ekonomik Dönüşüm ve Siyasi Bloklaşma

Authors : Hüseyin Vehbi İMAMOĞLU

Pages : 112-125

View : 17 | Download : 8

Publication Date : 2016-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Son dönemde Osmanlı Devleti’ni Batı’ya yaklaştıran ve etkilenmeye müsait hale sokan gelişmelerin başında ekonomik dönüşüm gelir. Ekonomik gelişmeler ve ardından yaşanan dönüşüm, dış politikada diplomasinin önemini artırmış ve Avrupa arenasında siyasi bloklaşmalarda önemli rol oynamıştır. Avrupalı devletler için, Osmanlı’nın iç dinamiklerindeki gerilemeler, amaçlarını gerçekleştirmede dolaylı veya dolaysız etkide bulunurken, I. Dünya Savaşı öncesi siyasi gelişmelerine neden sonuç ilişkisi içinde etki etmiştir. XX. yüzyılın başında Osmanlı Devleti’nde yeni bir dönem başlamış ve yönetim kadrosunda bir zihniyet değişimi yaşanmıştır. Ekonomik sorunlara paralel olarak askerî alanda yaşanan sıkıntılar, Devleti Avrupa’da denge siyaseti takip etmeye zorlamıştır. Avrupa ülkeleri arasındaki çıkar çatışmaları ve değişen dış politikalar, Osmanlı-Alman yakınlaşmasını gündeme getirmiştir. Değişen savaş teknolojisi, yerli silah ve hammadde üretiminin yetersiz oluşu ve Osmanlı topraklarında yayılma eğilimi gösteren Alman ticareti; kültürel, diplomatik ve ideolojik etkileri de beraberinde getirmiştir. Alman ekonomisinin diplomat ve bankacılık hizmetleriyle Osmanlı Devleti üzerinde askeri ve idari alandaki ıslahatlara dâhil olması ve özellikle Bağdat Demiryolu Projesiyle silah ticareti ve teknik malzemenin Osmanlı ülkesine girişinin hızlanması, iki devlet arasında giderek daha geniş ölçekli bir ilişki ve işbirliğinin gelişmesine imkân tanımıştır. XX. yüzyılın başında bu ilişkinin boyutu, iki devleti müttefik yaparak, I. Dünya Savaşı öncesi siyasi bloklaşmalar içerisinde bir yer edinmesine sebep olmuştur. Bu araştırmada Osmanlı Devleti’nin son döneminde yaşanan ekonomik dönüşümün siyasi sonuçları üzerinde durulacak ve Osmanlı Devleti’ni I. Dünya Savaşına götüren sebepler analiz edilecektir.
Keywords : Ekonomi, Diplomasi, Ticaret, Siyaset, Osmanlı, Almanya