Sorgum (Sorghum bicolor L.) Bitkisinin Tohum ve Yapraklarından Elde Edilen Ekstraktların Bazı Bitkilerin Çimlenme Parametreleri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Authors : Mehmet ÖTEN, Bahadır ŞİN, Semiha KİREMİTCİ

Pages : 40-52

View : 21 | Download : 16

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bitkisel üretimin yapıldığı alanlarda görülen hastalık, zararlı ve yabancı otlar önemli düzeyde ürün kayıplarına sebep olmaktadır. Tüm Dünyada artan çevre bilinci sebebiyle tarımsal mücadelede kullanılan sentetik ilaçların insan sağlığı ve çevreye olan olumsuz etkilerini gidermek için yabancı otlarla kimyasal mücadele yerine, alternatif uygulamaların devreye sokulması önem kazanmıştır. Bu alternatif yöntemlerden biri yabancı otlar üzerinde allelopatik etkiye sahip, doğal kaynaklı bileşiklerin kullanılmasıdır. Sorgumun, içerdiği ikincil metabolit bileşikler sayesinde yabancı otların mücadelesinde kullanılabilme potansiyeli olduğu bilinmektedir. Sorgumun su ektraktının hem yabancı ot hem de kültür bitkisi gelişimi üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada; Gözde 80, Erdurmuş ve Aldarı sorgum çeşitleri kullanılmıştır. Sorgum çeşitlerinin, üzerine allelopatik etkisinin belirleneceği kültür bitkisi olarak; buğday, çim, mısır, yem bezelyesi, yabancı ot olarak ise; semizotu ve kırmızı köklü horozibiği bitkileri kullanılmıştır. Sorgum çeşitlerinden elde edilen %3 ve 5’lik su çözeltileri, belirlenen kültür bitkisi ve yabancı otlar üzerine uygulanmış ve çimlenme oranı, kök ve sürgün boyu, yaş ve kuru ağırlık gözlemleri alınmıştır. Sonuç olarak; özellikle Erdurmuş çeşidinin bitkisel su ekstraktlarının buğday, kırmızı köklü horozibiği ve semizotunda çimlenmeyi kontrol grubuna göre önemli düzeyde düşürdüğü, ayrıca mısır bitkisinin çimlenme parametrelerinden kök ve sürgün uzunluğunu önemli derecede gerilettiği belirlenmiştir.
Keywords : Sorgum, sorgoleone, allelopati, yabancı ot