Afganistan’da Bir Tük-Alman Heyeti’nin Faaliyetlerine Karşı İngiltere’nin Politikaları

Authors : K Tuncer ÇAĞLAYAN

Pages : 409-428

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2001-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İngiliz emperyalizminin Asya’daki varlığının önemli bir halkasını oluşturan Afganistan’ın özellikle I. Dünya Savaşı sonlarında tarafsız, tampon devlet olarak önemi İngiltere için çok artmıştı. Hindistan’daki İngiliz İdaresi’nin evvela çok ciddiye almadığı, Almanya’nın müttefiki Osmanlı Devleti ile beraber Afganistan’a nufüz etme gayreti, Alman-Afgan ittifak antlaşmasının ortaya çıkması İle Delhi ve Londra’da büyük bir tedirginliğe sebep olmuştur. Bilhassa Rusya’nın Bolşevik ihtilâli neticesinde Britanya'nın Ortay Asya ve Kakasya’daki müttefiki olarak devreden çıkmasından sonra, İngiltere bölgedeki imparatorluk menfatlerini ciddî olarak tehdit altında hissetmiştir, İngiliz devlet adamlarının, Aganİstan’ı İngiltere’nin çizgisinde tutmak İçin kendilerini çaresiz hissettikleri belgelerden anlaşılmaktadır. Hindistan Valiliği, Afgan Emiri’ni küstürmemek için Alman-Afgan ittifakını gündeme getirmeyip bilakis ihtiyaçları konusunda İngiltere’nin yardımcı olacağı teklifini Emir’e yaparken, Londra’daki Hindistan ve Dışişleri Bakanlıkları Emir Habibullah’ın Aganistan’m kuzeyindeki toprakları işgal etmesini uygun görmüşlerdir.
Keywords : İngiltere, Afganistan, Alman Türk Heyeti, Alman Afgan ittifakı, 1917 1918