Bir şehir hastanesinin acil servisine başvuran evde sağlık hizmeti alan hastaların bakım verenlerinde bakıcı yükü: kesitsel bir araştırma

Authors : Engin Ertek, Mustafa Akan

Pages : 67-73

Doi:10.58651/jomtu.1555629

View : 69 | Download : 83

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Evde sağlık hizmeti alan hastalar ihtiyaçlarını karşılayabilme adına bakımlarını ev ortamında da üstlenecek bakım veren kişilere ihtiyaç duymaktadır. Bakım verenler bu süreçte kendi işlevsellikleriyle ilgili bazı sorunlar yaşamakta, bakıcı yüküyle karşılaşmaktadır. Literatürdeki araştırmalarda her ne kadar bakım verme fiziksel ve psikolojik sıkıntılarla ilişkilendirilmiş olsa da bu durum olumlu duyguların gelişmesiyle bakım veren tarafından bir ödül olarak da algılanabilir. Bu araştırmada bir şehir hastanesinin acil servisine başvuran evde sağlık hizmeti alan hastaların bakım verenlerinde bakıcı yükü ve ilişkili faktörlerin araştırılması hedeflenmiştir. Araştırmanın hipotezi bakıcı yükünün yara bakımı desteği (YBD) sağlayan bakım verenlerde, sağlamayanlara göre daha düşük bulunacağı şeklindedir. Materyal ve Metot: Araştırma 04.04.2024-04.08.2024 tarihleri arasında bir şehir hastanesinin acil servisinde yürütülmüştür. Araştırmaya evde sağlık hizmeti alan, acil servise başvurusu olan hastaların bakım verenleri dahil edilmiş, katılımcılara Zarit Bakıcı Yük (ZBY) ölçeği ve sosyodemografik veri formu uygulanmıştır. Bulgular: 120 katılımcının yer aldığı araştırmada, katılımcıların yaş ortalaması 44.6±12.3, ZBY ölçeği toplam puanları 42.5 (19-77) olarak bulunmuştur. YBD açısından incelendiğinde bakım verenlerin 92’sinin (%76.7) YBD sağladığı görülmüştür. Bakım verenler YBD sağlayan ve sağlamayan şeklinde iki gruba ayrıldığında, YBD sağlayan grubun sağlamayana göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha düşük ZBY ölçeği toplam puanının olduğu tespit edilmiştir (p<0.001). Bununla birlikte erkek cinsiyet, eğitim ve gelir düzeyleri YBD sağlayan grupta daha yüksek bulunmuştur (p=0.018, p=0.021, p=0.002 sırasıyla). Sonuç: YBD, bakım verende olumlu duyguları artırarak bakıcı yükünü hafifletiyor olabilir. Bakıcı yükü ve ilişkili faktörlerle ilgili daha iyi yapılandırılmış ileri araştırmalara ihtiyaç vardır.
Keywords : Evde Sağlık Hizmeti, Bakım Veren, Bakıcı Yükü, Yara Bakımı Desteği