16. Yüzyılda Midilli Sancağı’nda Ayrıcalıklı Hizmet Sınıfı Olarak Muaf ve Müsellem Reaya

Authors : Ayhan Afşin ÜNAL

Pages : 148-161

Doi:10.38000/juhis.787741

View : 22 | Download : 16

Publication Date : 2020-10-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Midilli Adası ve diğer Ege Adaları, Osmanlı İmparatorluğu’nun yükselme döneminde, yüz yıla yakın bir süre içinde kesin olarak Türk egemenliği altına alınmışlardır. Midilli Adası’nın 1462 de Fatih zamanında fethi ile Osmanlılar, Ege Denizi’nde mühim bir deniz üssüne sahip olmuşlar, bu suretle Anadolu sahillerinin dış düşmanlardan korunması kısmen temin edilmişti. Ardından hemen kanunlara göre, adanın nüfus sayımı yapılmış ve ekonomik gelir kaynaklarının tespitine başlanmıştır ve bunlar hemen yazılı hale getirilmiştir. Ayrıca Anadolu’dan buraya göçler planlanmış ve Türk aileler de yerleştirilmiş, adanın güvenliği için kale inşa edilmiş ve askeri garnizon oluşturulmuştur. Biz bu çalışmamızda, Osmanlı Arşiv kaynaklarına dayanarak Midilli’de 16. Yüzyılda, halk içinde, adadaki önemli askeri hizmetleri gören, bir nevi geri hizmet sınıfı olan, “muaf ve müsellem reaya” diye adlandırılan, devlet tarafından görevlendirilen ve bu hizmetleri karşılığı vergi vermeyen görevliler hakkında bilgi vermeye çalışacağız. Bu lojistik destek sınıfı, Osmanlı askerî teşkilatında, sefer zamanlarında ordunun top ve cephanelerini taşımak, ordunun geçeceği yolları temizlemek, zahire nakletmek, kale tamiri, tersane hizmeti, köprü inşaatı, maden hizmeti, su arklarının temizlenmesi, liman güvenliği gibi çok önemli görevleri yerine getirmekle görevliydiler.
Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Sancak, Midilli, Ada, Güvenlik