Ebulfez Elçibey’in Azerbaycan Özelinde Türk Dünyası Meselelerine Bakışı

Authors : Erhan YOSKA

Pages : 216-237

Doi:10.38000/juhis.803032

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2020-10-06

Article Type : Research Paper

Abstract :XX. Yüzyılda Azerbaycan’ın yetiştirmiş olduğu önemli devlet adamlarından Ebulfez Elçibey, Azerbaycan’ın ve Türk dünyasının meseleleriyle ilgilenmiş ve bir tarihçi bakış açısıyla meselelere çözüm önerileri getirmiştir. Üniversite yıllarından itibaren Kuzey Azerbaycan’ın bağımsızlığı, Karabağ meselesi, Güney Azerbaycan’ın istiklali ve bütünleşmesi, Türk dünyası birliği ve Türk dünyasının siyasi, askeri, sosyo-ekonomik ve kültürel problemleri üzerinde tespitler yapmaya başlamıştır. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra, Azerbaycan’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan Elçibey, Azerbaycan ve Türk dünyasının sorunlarını çözme fırsatı bulmuştur. Elçibey bağımsız, milli ve demokratik bir Azerbaycan’ın kurulmasını sağlamış, bunun yanında Ermeni işgal ve istilası altında bulunan Karabağ’ın kurtarılması ve Bütün Azerbaycan’ın gerçekleşmesi için mücadele etmiştir. Dilde, Fikirde ve İşte Birlik anlayışıyla; siyasi, askeri, ekonomik, kültürel işbirliğine dayalı Türk Birliği mefkûresi üzerinde durmuştur. Gerek Çarlık Rusya’sı gerekse Sovyetler Birliği dönemlerinde uygulanan politikalara bağlı olarak, Türk dünyasında ortaya çıkan Türklük şuuru, ortak alfabe, milli ordu gibi konulara da değinmiştir. Elçibey’in yazmış olduğu eserler, yapmış olduğu konuşmalar ve dönemin kaynaklarından yararlanılmak suretiyle, Azerbaycan özelinde, Türk dünyasının meselelerine bakışı ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir.
Keywords : Elçibey, Karabağ, Güney Azerbaycan, Türk Dünyası