ERGENLİKTE ÖZNEL İYİ OLUŞ İLE RİSKLİ DAVRANIŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ

Authors : Bülent ÖNGÖREN

Pages : 14-18

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Ergenlik çocukluktan yetişkinliğe doğru bir dönüşüm sürecidir. Bu süreçte bireyin kendini tanımlamasında birtakım sorunlar gözlenebilir ve bu sorunlar da bazı riskli davranışlara neden olabilir. Öznel iyi oluş ise bireyin kendini duygusal ve bilişsel düzeyde sübjektif değerlendirmesidir. Bu çalışmanın amacı öznel iyi oluş ile riskli davranışlar arasındaki ilişkiyi irdelemektir. Bu ilişki bazı demografik veriler ve sosyal faktörler kullanılarak irdelenmiştir. Gereç ve Yöntem: Muğla Valiliğince desteklenen çalışmaya il genelini kapsayacak şekilde, ilçe bazlı kotalı random örneklem ile lise 10. ve 11. sınıf öğrencileri katılmıştır. Çalışmada sosyodemografik bilgi formu, öznel iyi oluşu belirlemek üzere Diener tarafından geliştirilen Olumlu ve Olumsuz Yaşantı Ölçeği ile riskli davranışları belirlemek üzere Gençtanırım tarafından geliştirilen Riskli Davranışlar Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya 14-19 yaşları arasındaki 4225 öğrenci katılmıştır. Öznel iyi oluş ile riskli davranışlar arasında ilişki bulunmakla birlikte intihar eğiliminin hem olumlu hem de olumsuz duygularla ilişkili olması, ergenlerin duygularını anlamlandırma sorunu yaşadığını göstermektedir. Erkekler antisosyal davranışlar, kızlar ise intihar eğilimi açısından riskli olup, kızların öznel iyi oluşu daha yüksek bulunmuştur. Gelir ve aile birlikteliği de hem öznel iyi oluşu hem de riskli davranışları etkilemekte olup, düşük gelirli veya evli ebeveynlerin varlığı ergenleri riskli davranışlardan korurken, yüksek öznel iyi oluşa neden olmaktadır. Sonuç: Ergenler, duygularını açıklarken birtakım problemler yaşamaktadır. Bu nedenle öznel iyi oluşu demografik bilgilerden ziyade bireyin çevresiyle ilgili konular yordamaktadır. Riskli davranışları ise hem demografik bilgiler hem de bireyle ilgili diğer sosyal faktörler etkilemektedir. Öznel iyi oluş ve riskli davranışlar açısından sadece intihar eğilimi ve anti sosyal davranışlar arasında bir ilişki bulunmaktadır.
Keywords : Ergenlik, Öznel İyi Oluş, Riskli Davranışlar