Türkiye’deki Kütüphaneler için Yasal Çerçeve (Mevzuat) Bağlamında Sürdürülebilirlik ve Kurumsallaşma Değerlendirmesi

Authors : Emine Cengiz Mater

Pages : 1-22

Doi:10.59116/lamre.1533831

View : 75 | Download : 63

Publication Date : 2025-01-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Kütüphaneler toplumsal kurumlardır ve bu kurumların sürdürülebilir kalkınma hedeflerine etkili bir şekilde katkı sağlamaları beklenmektedir. Sürdürülebilirlik, çevresel faktörlerin yanı sıra, kurumsal yapıların ve işleyişin sürekliliğini de kapsayan bir kavramdır. Bu çalışmada, kütüphanelerin mevcut yasal bir çerçeve olmaksızın sürdürülebilir kalkınma hedeflerini nasıl yürüttükleri konusunda genel bir değerlendirme sunulması amaçlanmaktadır. Ayrıca, sürdürülebilirlik kavramının çevresel ve kurumsal boyutlarıyla birlikte, kütüphaneler için belirlenmiş sürdürülebilirlik hedefleri ve bu hedeflerin kütüphaneler açısından taşıdığı önem ele alınmıştır. Çalışmada, kütüphanelerde mevzuat, kurumsallaşma ve sürdürülebilirlik arasındaki ilişki analiz edilerek, bu kurumların sürdürülebilirlik amacına nasıl daha etkili bir şekilde hizmet edebileceği tartışılmıştır. Bu araştırma, Türkiye\\\'deki kütüphanelerin sürdürülebilirlik alanındaki durumunu incelemeyi ve bu alanda gelecekteki çalışmalara yol göstermeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Çalışmada literatür taraması, doküman analizi ve betimsel analiz yönteminden yararlanılmıştır. Bulgular: Çalışmada, kütüphaneler için sürdürülebilirlik konusunda yasal zeminin eksik olduğu ortaya çıkan bulgular arasındadır. Yasal zemin eksikliği olsa da kütüphanelerde sürdürülebilirlik hedefleri kapsamında çalışmaların yapılacağı fakat bu çalışmaların da devamlılığının eksik kalacağı görülmektedir. Başka bir deyişle kütüphanelerin sadece mekân olarak kullanıcıya hizmet vermesi sürdürülebilir kalkınma hedefinin gerçekleştiğini göstermemektedir. Kütüphanelerde sürdürülebilirlik kalkınma hedeflerinin sağlanabilmesi için herhangi bir denetleme mekanizması bulunmadığı, yapılan hizmetlerin gönüllülük esasına göre yapıldığı ortaya çıkmıştır. Sonuç: Alandaki çalışmalar incelendiğinde ortaya çıkan örneklerin kütüphanelerin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik bilinçli olarak gerçekleştirdikleri hizmetler olmadığı bu hizmetlerin kütüphanelerin yapısı gereği vermesi gereken hizmetler olduğu ortaya çıkmıştır. Bilinçsiz olarak gerçekleştirilen çalışmaların sürdürülebilirliğinin de zor olduğu görülmektedir. Aynı zamanda literatürden ve incelenen örneklerden elde edilen sonuçlar, kütüphanecilerin ve kütüphanelerin sürdürülebilirlik ve sürdürülebilirliğin yasal boyutu ile ilgili bir farkındalık ve hazırlık eksikliği içinde olduğunu göstermiştir. Özgünlük: Bu çalışma kütüphanelerde sürdürülebilirlik kavramını yasal zemin açısından incelendiği ilk çalışma olması bakımından özgünlük taşımaktadır.
Keywords : Sürdürülebilirlik, kütüphane, sürdürülebilirlik ve kütüphaneler, mevzuat (yasal düzenleme), yasal çerçeve, kurumsallaşma