MEVLÂNÂ CELÂLEDDÎN RÛMÎ VE HÂCI BEKTAŞ VELÎ İLE İLGİLİ TEMEL MENÂKIBNÂMELERİN KAYNAK DEĞERLERİ

Authors : Burak AÇIKGÖZ, Bircan DOĞAN, Galip DOĞAN

Pages : 25-50

Doi:10.20322/lt.98535

View : 8 | Download : 8

Publication Date : 2016-07-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Mevlânâ Celâleddîn Rûmî`nin yaşamı hakkında en ayrıntılı bilgilerin yer aldığı eser Menâkıbü`l-Ârifîn ve bu eserin temeli olan Sipehsâlâr Risalesi ; Hâcı Bektaş Velî`nin yaşamı hakkında en ayrıntılı bilgi veren temel kaynak ise Velâyetnâme `dir. Bu eserler yok sayıldığında, Mevlânâ Celâleddîn Rûmî ve Hâcı Bektaş Velî`nin yaşamı hakkında ayrıntılı bilgi edinmek pek de mümkün değildir.  Mevlânâ Celâleddîn Rûmî ve Hâcı Bektaş Velî`nin İslâm dünyasındaki hatta gayrimüslimler arasındaki vizyonları oldukça müspettir. Bu isimlerin, Anadolu ve Balkanların Müslümanlaşmasındaki etkileri ise yadsınamaz bir gerçektir. Fakat bugün, Mevlânâ Celâleddîn Rûmî ve Hâcı Bektaş Velî ile ilgili bilgiler ihtiva eden menâkıbnâme/velâyetnâme gibi kaynaklardan hareketle çeşitli spekülasyonların yapıldığı da âşikârdır. Bu eserlerin kaynakları bağlamındaki güvenilirlikleri, eserlerin anlatıcıları/yazarları bugüne kadar ayrıntılı olarak ele alınmış değildir. Bu makalede, Mevlânâ Celâleddîn Rûmî ve Hâcı Bektaş Velî`nin yaşamı hakkında en ayrıntılı bilgilerin yer aldığı menâkıbnâmelerin/velâyetnâmelerin kaynak değerleri ortaya koyulmaktadır. Bu çalışmayla, Mevlânâ ve Hâcı Bektaş Velî`nin gerçek vizyonlarına katkı sağlanmak istenmektedir.
Keywords : Anahtar Kavramlar Mevlânâ Celâleddîn Rûmî, Hâcı Bektaş Velî, menâkıbnâme, kaynak, anlatıcı yazar, analiz, tenkit