KERKÜKLÜ MEHMED MİHRÎ VE EL-ESERÜ`L-CELÎL FÎ MEDH ALÂ İSMÂÎL ADLI ESERİ

Authors : Ahmet AKDAĞ

Pages : 51-70

Doi:10.20322/lt.68455

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2016-07-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti`nin son döneminde yaşamış olan Kerküklü Mehmed Mihrî, Arapça, Türkçe ve Farsça dillerinin yanı sıra Fransızca ve İngilizceyi de bilen ve bu dillerin gramerleri üzerine çeşitli eserler kaleme alan bir âlimdir. Mehmed Mihrî`nin eserlerinin büyük çoğunluğu gramer üzerine yazılmıştır. Bu durum, onun iyi bir dil eğitimi almış olduğunu göstermektedir. Mehmed Mihri, gramer haricinde belâgat konusu ile seyâhatnâme türünde eserler de yazmıştır. Bu çalışmada onun belâgatle ilgili yazdığı el-Eserü`l-Celîl fî Medh Alâ İsmâîl adlı eseri üzerinde durulmuştur. Bazı kaynaklarda Fenn-i Bedî` ismiyle de kaydedilmiş olan bu eser, belâgatin bedî` konusuyla ilgili bazı sanatları ile bazı nazım şekillerini ele almaktadır. Nerede ve ne zaman basıldığı belli olmayan bu eser, müellifin mukaddimede bildirdiğine göre eserin harflerinin ebcet hesabına göre sayı değerleri toplandığında elde edilen H. 1291 yani M. 1874 yılında telif edilmiştir. Çalışmamızda Mehmed Mihrî`nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verildikten sonra yukarıda söz konusu edilen eserinin muhtevası özetlenmiştir. Eserin muhtevası özetlenirken müellifin eserde yer alan terimlere dairki tarifleri birebir alıntılanmış ve genellikle söz konusu terimlere misal getirilen şiirlerin kime ait olduğu veya bu şiirlerin hangi eserlerden alındığı belirtilmiştir. Eserde misal getirilen şiirlerin büyük çoğunluğu Mehmed Mihrî`ye aittir. Mehmed Mihrî`nin bu eserdeki şiirleri, Mısır hıdivi insert ignore into journalissuearticles values(valisi); İsmail Paşa`ya methiye olarak kaleme alınmıştır.
Keywords : Kirkuk, Mehmed Mihri, rhetoric, bedi`