ENDERUNLU KÂMİL VE ŞİİRLERİ

Authors : Beyhan KESİK

Pages : 71-93

Doi:10.20322/littera.501592

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2019-01-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Enderun, Osmanlılarda idarî ve askerî kadroların yetiştirilmesi için oluşturulan saray okuludur. Medrese dışındaki en önemli eğitim kurumu olarak dikkati çeker. Fatih zamanında gerçek yapısına kavuştuğu söylenen bu kurumda ırk ve kan bağı yerine kültür ve disiplin temel prensipler olarak benimsenmiştir ve devletin ihtiyacı olan kadrolar bu anlayışla yetiştirilmiştir. Genellikle aileleriyle ilgisi kalmayan devşirme çocukların, belli bir eğitime tabi tutulduktan sonra alınıp yetiştirildiği yer olarak dikkati çeker. Yetiştirme faaliyetleri, Büyük ve Küçük Odalar, Doğancı Koğuşu, Seferli Koğuşu, Kiler Odası, Hazine Odası ve Has Oda olmak üzere yedi kademe şeklinde sürdürülmüştür. Bunlardan IV. Murat zamanında oluşturulan Seferli Koğuşu, başlangıçta çamaşırhane olarak kullanılırken çalışmaların sanata kaydırılmasıyla şair, musikişinas, hanende, kemankeş, pehlivan, berber vb. meslek dallarında gençlerin yetiştiği bir koğuşa dönüşmüştür. Bu koğuşta yetişen şairlerden biri de Enderunlu Kâmil’dir. Akkâ muhafızı Tâhir Ömer’in torunu ve Tâhir Ali Bey’in oğlu olan Kâmil, Sultan I. Abdülhamit zamanında insert ignore into journalissuearticles values(1174-1789); devlete isyan eden dedesinin ve babasının idam edilmesiyle Cezayirli Gazi Hasan Paşa tarafından kardeşi Enderunlu Fâzıl ile birlikte İstanbul’a getirilip Enderun’a alınmıştır ve burada Seferli Koğuşu’nda görevlendirilmiştir. Kaynaklarda, 28 yaşındayken asrının ender şairlerinden olabilecekken vefat ettiği ve şiirlerinin kaybolduğu bilgisi yer almaktadır.             Bu çalışmayla Kâmil’in bir şiir mecmuasında yer alan 12 manzumesi tanıtılacaktır.
Keywords : Enderun, saray okulu, eğitim, şair