16. YÜZYIL DİVAN ŞÂİRİ FEVRÎ VE ŞİKÂYETNÂME’Sİ

Authors : Karden KARAKOÇ

Pages : 367-388

Doi:10.20322/littera.877132

View : 12 | Download : 2

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Klasik Türk edebiyatında kullanılan nazım türlerinden biri de şikâyetnâmedir. Manzum veya mensur kaleme alınan şikâyetnâmelerin manzum olanları kıt’a, terci’-i bent, murabba, kaside, müseddes gibi çeşitli nazım şekilleriyle oluşturulur. Manzum şikâyetnâmeler; divanların, mecmuaların içinde yer alabileceği gibi başka eserlerin içinde de bulunabilir. Şikâyetnâmeler, gerek şairlerin psikolojini yansıtması gerek dönem ve muhitle ilgili bilgiler vermesi açısından önemli birer eser hüviyetindedir. Edebiyatımızda kaleme alınan manzum şikâyetnâmelerden biri 16. yüzyıl divan şairlerinden Fevrî’nin Şikâyetnâme’sidir. Fevrî Divanı’nda yer alan Şikâyetnâme, kaside nazım şekliyle yazılmıştır. Fevrî, medreseden mezun olduktan sonra tayininin gecikmesi sebebiyle bu Şikâyetnâme’yi kaleme almış ve II. Selim’den yardım istemiştir. Bu çalışmada Klasik Türk edebiyatında şikâyetnâme türünün genel özellikleri, diğer türlerle ilişkisi gibi hususlardan sonra kitap veya makale çalışmasına konu olan manzum şikâyetnâmelerle divan taramaları sonucunda tarafımızdan tespit edilen manzum şikâyetnâmeler bir tabloyla sunulmuş ve şu ana kadar tespit edilen manzum şikâyetnâmeler muhteva ve şekil yönünden değerlendirilmiştir. Makalenin diğer bölümlerinde ise Fevrî’nin hayatı, edebî şahsiyeti, eserleri ile ilgili bilgiler verilmiş, Fevrî Divanı’nın iki nüshası üzerinden Şikâyetnâme transkrip edilerek; Fevrî’nin Şikâyetnâme’sinin muhteva ve şekil açısından değerlendirilmesi ve diğer manzum şikâyetnamelerle mukayesesi yapılmıştır.
Keywords : Fevrî, Fevrî Divanı, şikâyet, şikâyetnâme, kaside