LİSÂN-I PEPEGÎ (KEKEME DİLİ) İLE YAZILMIŞ BİR ELİFNÂME ÖRNEĞİ

Authors : Hanife Dilek BATİSLAM

Pages : 964-976

Doi:10.20322/littera.960796

View : 8 | Download : 19

Publication Date : 2021-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Lisân-ı Pepegî insert ignore into journalissuearticles values(Kekeme dili); ile yazılan şiirler kekemelerin konuşmalarının yani hece tekrarlarının taklit edilerek yazıldığı şiirlerdir. Tekrarlar genellikle kelimelerin ilk hecelerinde olmakla birlikte kimi örneklerde orta veya son hecelerde de görülebilir. Bu tür şiirlerde çoğunlukla gazel nazım şekli kullanıldığı için “Lisân-ı Pepegî Gazel” vb. başlıklara yer verilmiştir. Elifnâmelere gelince; dize ya da beyitlerinin ilk harfleri alt alta getirildiğinde Arap alfabesindeki elif’ten başlayıp ye’ye kadar sıralı şekilde devam eden şiirler elifnâme olarak isimlendirilmiştir. Çeşitli nazım şekilleriyle ve değişik konularda yazılabilen elifnâmelerin aruz ya da hece vezniyle yazılmış örnekleri vardır. En önemli özelliği dize ya da beyitlerin ilk harflerinin alfabetik sıralanması olan elifnâmeler bu yönleriyle akrostiş ya da muvaşşah niteliği taşıyan şiirlere benzer. Muvaşşahlarda dize başlarındaki harfler alt alta getirildiğinde bir isim ortaya çıkar. Yazımızda ele alacağımız Benderli Cesârî’ye ait şiir, kekeme dili ile elifnâmeyi bir araya getirmesi bakımından ilgi çekici bir örnektir. Her iki şiir çeşidinin de farklı şekilde yazılanları olmakla birlikte, incelediğimiz bu metin benzerlerine çok rastlanmaması dolayısıyla dikkate değerdir.
Keywords : Kekeme Dili, Elifnâme, Benderli Cesârî