YUNUS EMRE’NİN “BEN YANAREM YANE YANE” İLAHİSİ

Authors : Özlem ERCAN, Kadriye HOCAOĞLU ALAGÖZ

Pages : 97-126

Doi:10.20322/littera.1027773

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2022-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk din musikisinin kolu olan tekke musikisinin formlarından biri olan ilahiler, tekkelerde zikir esnasında müritleri coşturmak amacıyla okunan eserlerdir. Çeşitli dinî toplantılarda ve mevlitten sonra muhakkak ilahiler okunur, Yunus Emre ilahileri ise bu ilahiler içinde ayrı bir tutar. Türkçeye olan hâkimiyeti, bestelenmeye müsait ahenk yapısı ve sıkıntılar içindeki Anadolu halkının gönlünü hoş eden anlam dünyası ilahilerinin zikirler esnasında okunarak günümüze kadar intikalini sağlamıştır. Yunus Emre’nin bestelenen ilahileri pek çoktur. Üstelik aynı ilahi, çeşitli dönemlerde muhtelif bestekârlar tarafından defalarca bestelenmiştir. Bu ilahilerden biri de bestekârı belli dokuz; anonim olmak üzere dört kez bestelenmiş, “Ben yürürem yane yane” güftesiyle başlayan ilahisidir. İlahi; Dede Efendi, Kemal Efendi ve Hâlis Efendi tarafından Cumhuriyet’ten önce; Selahaddin Pınar, Özata Ayan, Cüneyt Kosal insert ignore into journalissuearticles values(iki ayrı makamda);, Murat Özkan ve Ahmet Özkök tarafından Cumhuriyet’ten sonra bestelenmiştir. Makalede Yunus Emre Divanı baskılarında yer alan ilahinin nüsha farkları ortaya kondu. Ardından anonim besteler hariç tutularak, bestekârları belli olan ilahinin nota nüshalarından yola çıkılarak hangi dörtlüklerin bestelendiği tespit edildi. Ardından musikide ve şiirde ahengi yaratan ögelerin bestekârların söz konusu dörtlükleri seçmesinde ne derece etkili olduğu tayin edilmeye çalışıldı.
Keywords : Yunus Emre, Divan, İlahi, beste