ZÂTÎ’NİN YAYIMLANMIŞ DİVANINDA BULUNMAYAN BİR GAZELİ VE BU GAZELİN İNCELEMESİ

Authors : Abdullah UÇAR

Pages : 1946-1959

Doi:10.20322/littera.1082572

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2022-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Divan sahibi klasik Türk edebiyatı şairlerinin divanlarında olmayan bazı şiirlerine zaman zaman klasik edebiyatımızın birincil kaynaklarından olan mecmularda tesadüf edilmektedir. Divan şairinin bir şiirinin veya birkaç şiirinin kendi divanında olmamasının pek çok sebebi olabilir. Bu sebepler arasında bahsedilen şiirin veya şiirlerin bilerek divana dâhil edilmemiş olması, divan tertip edildikten sonra yazılmış olması, şair tarafından bir arkadaşına teslim edildikten sonra şiirin herhangi bir sebeple iade edilememiş olması sayılabilir. Divan şairleri arasında aynı mahlasta pek çok şair bulunduğu için divanda yer almayan fakat şiir mecmualarında yer alan şiirler dikkatle incelenmeli ve bu şiirlerin aynı mahlası kullanan hangi şaire ait olduğu titizlikle tespit edilmelidir. Mecmualar, hem onları tertip eden kişilerin edebî zevklerini ve estetik anlayışlarını yansıtır hem de yazıldıkları dönemin şiir anlayışı hakkında fikir verir. Mecmualar, aslında medfûn ve meçhûl birer hazine oldukları için eski şairlerin özel yaşamları ve yaşadıkları yerle olan ilişkileri ile ilgili birçok karanlık noktayı aydınlatabilir. Divan şairi Zâtî’nin de yayımlanmış Divan’ında yer almamakla birlikte çeşitli şiir mecmularında bazı şiirlerinin olduğu tespit edilmiştir. Bu makalede Zâtî Divanı’nda bulunmayan ve bu divanın neşrinden sonraki yayımlarda da tespit edemediğimiz bir gazel konu edilerek Berlin Devlet Kütüphanesi’nde yer alan Ms. or. oct. 3058 numaralı şiir mecmuasında tesadüf ettiğimiz bir gazelin metnine yer verilecek ve bu gazel incelenmeye çalışılacaktır. 
Keywords : Zatî Divanı, gazel, mecmua, inceleme