OĞUZ ATAY’IN GÜVENİLMEZ DÖNGÜSÜ: “NE EVET NE HAYIR”

Authors : Bahar Dervişcemaloğlu

Pages : 188-201

Doi:10.20322/littera.1636755

View : 51 | Download : 29

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli yazarlarından biri olan Oğuz Atay (1934-1977), modernist romanın öncülüğünü yapmış, postmodern kurmacanın ilk örneklerini sunmuş ve gerek teknik gerek tematik açıdan getirdiği yeniliklerle 1980 sonrası Türk edebiyatına yön vermiştir. Daha ziyade romanlarıyla ön plana çıkmış olmakla birlikte, Atay’ın hikâye türünde de başarılı örnekler verdiği görülmektedir. 1975 yılında yayımlanan ve yazarın tek hikâye kitabı olan Korkuyu Beklerken, sekiz adet hikâyeden oluşmaktadır. Bu çalışmada incelenecek olan “Ne Evet Ne Hayır” adlı hikâye, kitaptaki mektup üzerine inşa edilen üç hikâyeden biridir. Biçimsel olarak hikâye içinde hikâye ya da mektup içinde mektup şeklinde adlandırabileceğimiz çift katmanlı bir görünüm arz etmektedir. Dolayısıyla çerçeve metnin anlatıcısı ve çerçevelenen metnin anlatıcısı şeklinde iki anlatıcı söz konusudur. Hikâyenin esasını oluşturan mektup, çerçeve metnin anlatıcısının giriş ve sonuç kısımlarında yaptığı açıklamalarla çerçevelenmiştir. Mektubun anlaşılmasına zemin oluşturan ve okuyucuyu yönlendiren bu açıklamalar sadece giriş ve sonuç kısımlarında değil, mektubun içerisinde de parantez içi açıklamalar ve müdahalelerle devam etmektedir. Genel olarak bakıldığında hikâye farklı açılardan değerlendirmelere ve çıkarımlara imkân tanımaktadır ancak hikâyedeki en belirgin unsurun “güvenilmez anlatma” olduğu dikkat çekmektedir. Bu çalışmada öncelikle “Ne Evet Ne Hayır” hikâyesi hakkında genel bilgilere ve değerlendirmelere yer verilecek, daha sonra da hikâyenin şimdiye kadar üzerinde pek durulmamış olan “güvenilmez anlatma” açısından tahlili yapılacaktır.
Keywords : Ne Evet Ne Hayır, güvenilmez anlatma, güvenilmez anlatıcı.