Cumhuriyet’in köy çocuklarına hayat bilgisi öğretimi: 1927 köy mektepleri müfredatında hayat bilgisi dersi

Authors : Ahmet Vurgun, Birsen Berfu Akaydın

Pages : 85-104

Doi:10.32003/igge.1555789

View : 39 | Download : 24

Publication Date : 2025-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmada, Cumhuriyet’in köy okulları için ilk kez hazırlanan 1927 Köy Mektepleri programında yer alan Hayat Bilgisi dersi öğretim programı incelenerek o döneme ait rolünün betimlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında incelenen 1927 yılına ait Köy Mektepleri Müfredatı, köy okulları için ilk defa bağımsız bir müfredat programı uygulanması açısından büyük bir öneme sahiptir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden tarihsel araştırma kullanılmış olup çalışmanın veri toplama aracını 1927 yılı basımlı Köy Mektepleri Müfredatında yer alan Hayat Bilgisi programı oluşturmuştur. Çalışmanın amacı doğrultusunda veriler, doküman incelemesi ile elde edilmiş ve içerik analizi yapılmıştır. Bu doğrultuda 1927 Köy Mektepleri Müfredatı içerisinde yer alan Hayat Bilgisi dersinde öğrencilerin köyünde ve çevresinde bilinen taş, maden, bitki ve hayvanları tanımaları, çevrelerinde meydana gelen doğal olaylar ile köy ve çevrelerindeki insanları incelemeleri, hayvan besleme, toprağı işleme gibi olayları gözlemlemeleri, insan vücudu hakkında bilgilenmeleri, temizlik alışkanlığı kazanmaları, masal ya da hikayelerle öğüt almaları, köy ve etrafındaki mimari eserlerin hakkında bilgilenmeleri, Hayat Bilgisi dersine yönelik gözlem ve deneyim kazanmaları, sözel ifade becerilerini geliştirmeleri hedeflenmiştir. Hayat Bilgisi ders programı incelendiğinde birinci ve ikinci sınıfta haftada dört saat, üçüncü sınıfta haftada üç saat zaman ayrılmıştır. Ayrıca birinci sınıfta “Mektebimiz”, “Evimiz ve Ailemiz”, “Sonbahar”, “Kış”, “İlkbahar” ve “Yaz”; ikinci sınıfta “Sonbahar”, “Cumhuriyet Bayramı”, “Kış”, “İlkbahar” ve “Yaz”; üçüncü sınıfta Sonbahar”, “Cumhuriyet Bayramı”, “Kış”, “İlkbahar” ve “Yaz” üniteleri yer almaktadır. 1927 Hayat Bilgisi öğretim programı uygulamasının sadece sınıfta işlenmediği, öğrencilerin doğa ile iç içe bir şekilde gözlem yapmalarına olanak tanıyarak gözlemleme yapmalarına fırsat verildiği, deneyerek uygulamalarına yer verildiği, yakından uzağa ilkesinin benimsendiği, öğrendikleri bilgileri davranış haline getirmeleri beklendiği ortaya çıkmıştır.
Keywords : Hayat Bilgisi, Köy Mektepleri, İlkokul, Program