MAKÂMÂT ve EDEBİYAT HEMEDÂNÎ’NİN “EL-MAKÂMETÜ’L-MEDÎRİYYE”Sİ

Authors : Fedwa MaltiDOUGLAS, Ömer KARA

Pages : 185-208

View : 16 | Download : 15

Publication Date : 2012-06-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Bedîü’z-Zamân el-Hemedânî’nin (ö. 398/1008) Makâmât, veya meclisler (mecâlis) adlı eseri, klasik Arap edebiyatının şaheserlerinden birini temsil etmektedir. Hemedânî’nin Makâmât’ına bilimsel yaklaşımların çoğu, onun orijini sorununa hasredilmiştir. Bilim adamları, aynı zamanda, bu makâmelerin bazısı- nın edebî bir câzibeye sahip olduğu gerçeğini kaydetmekte; ne var ki bu câzibenin tam tabiatını araştırmamaktadırlar. Bu itibarla, en sık bir şekilde seçilen makâ- melerden biri de, “el-Makâmetü’l-Medîriyye”dir. Bu makâme, derleme açısından öteki bir çok makâmeden önemli noktalarda farklılık arzetmektedir. Bu çalışma, söz konusu meselelerin birbiriyle ilintili olduğunu gösterecektir. el-Makâmetü’lMedîriyye’nin câzibesinin tahlili, bu özel parçanın öteki makâmelerle ilişkisini araştırmak suretiyle Hemedânî’nin metninde makâmeler mecmuasındaki pozisyonunun değerini ortaya koyacaktır. İlaveten câzibe ve metinsel ilişki problemleri, seleflerinin problemleriyle ilintilidir; çünkü bu makâmenin bir çok câzibesi, daha önce var olan edebî rollerin, tekniklerin ve durumların yaratıcı kullanımından ortaya çıkmaktadır.
Keywords : Makâme, Makâmât, el Makâmetül Medîriyye, el Hemedânî, Harîrî, Tenûhî, Edebiyat