Osmanlı Dönemi Kaynaklarında Yer Alan İspirli Alimler

Authors : Şamil DAĞCI

Pages : 23-42

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2008-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Erzurum, Anadolu'nun Müslümanlığı en erken kabul eden illeri arasında yer almaktadır. Bölgenin İslam ile tanışması Hz. Ömer dönemine kadar dayanmaktadır. Çoruh havzasının önemli bir yerleşim merkezlerinden birisi olan İspir, Anadolu'nun Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında önemli misyon üstlenmiştir. Tarihsel süreçte doğu batı istikametinde bir seyir izleyen Oğuz boylarının akınlarında Çoruh vadisi önemli bir koridor olmuş İspir de stratejik bir karargah fonksiyonu icra etmiştir. Diğer taraftan Anadolu'da Sünni - Maturidi doktrininin yerleşmesinde İspirli alimler önemli katkılarda bulunmuşlar, Maturidiliğe ilişkin sistematik eserler te'lif etmişlerdir. Örneğin Osmanlı Devleti bakımından erken sayılabilecek bir dönemde İspirli Kadızade, İslam akaid sisteminin iki önemli doktrinini oluşturan Eşarilik ve Maturidilik sistemleri arasındaaki temel karakteristik  farkları ortaya koymuştur. lspirin ilmi haritasının ispir bölgesinden yetişen alimlerin tespitine katkıyı amaçlayan mütevazı tebliğimiz giriş niteliğindedir. Osmanlı Devletinin resmi yıllıklarına (Salnameler),   resmi belgelere ye Huzur Dersleri, Eş- Şakiku'n- Nu'maniyye fi Ulemai'd-Devleti'l Osmaniyye ve Zeylleri gibi diğer Osmanlıca kaynaklarına dayanılarak hazırlanan makalemizde ayrıca bazı metodik mülahazalarımıza yer verilmiştir.
Keywords : İspirli Alimler