SİLVAN ULU CAMİİ’NİN PLAN BAKIMINDAN BİR DEĞERLENDİRMESİ VE ANADOLU TÜRK CAMİ MİMARİSİNE KATKILARI

Authors : Yusuf ÇETİN

Pages : 21-40

View : 22 | Download : 10

Publication Date : 2008-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Artuklu cami mimarisinin en önemli yapılarından birisi olan Silvan Ulu Camii, Silvan şehir merkezinde bulunmaktadır. Halk arasında “Selahaddin Eyyubi Camii” olarak da bilenen yapının bu adla anılmasının nedeni, Eyyubiler döneminde bazı onarımlar görmesi ve eklemeler yapılmasıdır. Silvan tarihi ile ilgili en eski kaynak olan İbn el Azrak’ın “Tarih-i Meyyafarıkin” adlı eserinde,  kubbenin H. 547 (M.1152) tarihinde yıkılması üzerine H.552 (M.1157) tarihinde onarımının tamamlandığı belirtilmektedir. Böylece caminin 1152–1157 yılları arasında beş yıl boyunca, Artuklulardan Necmettin Alpi tarafından tamamlandığı anlaşılmaktadır. Silvan Ulu Camii, plan bakımından kendinden önceki Orta Asya Türk cami mimarisi ile kendinden sonraki Anadolu Türk Cami mimarisi arasında bir köprü vazifesi görmektedir. Yapı, Anadolu Türk cami mimarisinin bir buluşu olan ve başlangıçtan itibaren hedef kabul edilen, toplu mekân anlayışı doğrultusunda mihrap önü kubbesinin büyüyerek merkezi bir mekân gelişimine ön ayak olması aşamasının ilk önemli adımlarından birisini oluşturur. Ortaya koyduğu bu gelişim, Manisa Ulu Camii ile devam edip Osmanlı döneminde Mimar Sinan ile doruk noktasına ulaşacaktır.
Keywords : Silvan Ulu Camii, Artuklu, Mimar Sinan, Plan