Karadeniz Ekonomik İşbirliği Üye Ülkelerine İlişkin Etkinlik Analizi: TOPSIS, ARAS ve MOORA Yöntemleriyle Bir Uygulama

Authors : Ayşe GENÇ, Tahsin AVCI, Hakan SEVGİN

Pages : 15-40

Doi:10.5505/pjess.2017.07269

View : 18 | Download : 15

Publication Date : 2017-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Karadeniz Ekonomik İşbirliği insert ignore into journalissuearticles values(KEİ);’ne üye olan ülkelerin makroekonomik değişkenlerini kullanarak etkinliklerinin analiz edilmesidir. Analizde kullanılan makroekonomik göstergelerden; ithalat, işsizlik ve enflasyon girdi insert ignore into journalissuearticles values(minimum); olarak kullanılırken, istihdam, ihracat ve kişi başı GSYH çıktı insert ignore into journalissuearticles values(maximum); olarak kullanılmıştır. Etkinlik analizi için, Çok Kriterli Karar Verme insert ignore into journalissuearticles values(ÇKKV); yöntemlerinden ARAS, TOPSIS ve MOORA yöntemleri kullanılmıştır. Bu üç yöntemde de, ağırlıklandırma skorlarının bulunmasında AHP yönteminden yararlanılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular incelendiğinde, MOORA ve TOPSIS yöntemlerinin birbirine daha yakın sonuçlar verdiği görülmüştür. Üç farklı yöntemle yapılan sıralamalara göre ilk sıralarda yer alan ülkeler genellikle; Rusya Federasyonu, Azerbaycan ve Romanya’dır. Etkinlik sıralamasında en sonlarda yer alan ülkeler ise Sırbistan, Ermenistan ve Arnavutluk’tur. Ayrıca ilk sıralardaki ülkelerin kişibaşı GSYİH’lerinin fazla, işsizlik ve enflasyon oranlarının en düşük olan ülkeler olduğu gözlemlenmiştir. Son sıralarda yer alan ülkeler ise, yüksek işsizlik oranlarına ve düşük kişibaşı GSYİH’ye sahiptir.
Keywords : Karadeniz Ekonomik İşbirliği, ARAS yöntemi, TOPSIS yöntemi, MOORA yöntemi, Etkinlik