- The Journal of Turkic Language and Literature Surveys (TULLIS)
- Volume:9 Issue:"Dinle Neylerden" Mesnevî'nin İlk 18 Beyit Åerhleri Special Issue
- AŞK YOLUNUN TALİPLERİ
AŞK YOLUNUN TALİPLERİ
Authors : Muhammet Kuzubaş
Pages : 124-134
Doi:10.30568/tullis.1582365
View : 13 | Download : 18
Publication Date : 2024-12-17
Article Type : Research Paper
Abstract :Rûhların yaratılmasından itibaren insanın serüvenini ney metaforu üzerinden anlatmaya başlayan Hz. Mevlâna, Mesnevî’nin ilk beytinden son beytine kadar “insan nedir, nasıl yaşamalıdır, nereden gelir, nereye gider?” vb. soruların cevabını vererek bu müstesna varlığın mahiyetini ortaya koyar. Hz. Mevlânâ’ya göre, Allah’ın bezm-i elestteki hitabına rûhların verdikleri cevap bir ahdin başlangıcıdır. Allah’a âşık olan rûhların beden giydirilerek bu cismâniyet âlemine gönderilmesi, ahitlerine sâdık kalanlarla ihanet edenlerin ayırt edileceği bir imtihan sürecini ifade eder. Bu nedenle hayatın gayesi; âlemdeki sırları ve hikmetleri müşahede etmek, dünyanın cazibesine kapılmadan manâ âleminde yükselmeye çalışmak ve en sonunda Allah’ın rızası dairesinde yaşamaktır. İnsanlara bu zorlu süreçte örneklik teşkil eden başta Peygamber Efendimiz olmak üzere birçok peygamber ve Allah dostu cismâniyet âleminin süfliyetine kananlar tarafından zalimane muameleye tabi tutulmuşlar, nice kanlı yollardan geçmek zorunda kalmışlardır. Hz. Mevlânâ, çalışmamızın konusu olan Mesnevî’nin 13. beytinde ney diliyle bir yandan rûhun tekâmülü sürecinde yaşadıklarına atıf yaparken diğer yandan da kemâle ermiş insanın (insan-ı kâmil) karşılaştıkları zorlukları anlatır.Keywords : Hz. Mevlânâ, aşk, ney, insan-ı kâmil