HAVA İLE ATEŞ ARASINDA BİR VAROLUŞ MÜCADELESİ

Authors : İncinur Atik Gürbüz

Pages : 87-96

Doi:10.30568/tullis.1582542

View : 26 | Download : 23

Publication Date : 2024-12-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Mevlânâ’nın Mesnevî’si yüzyıllardır çok geniş bir coğrafyada farklı milletlere, farklı kültürlere hatta farklı inançlara mensup oldukça geniş bir okuyucu kitlesine hitap eden bir eser olagelmiştir. Orijinali Farsça olan eser, neredeyse dünyanın bütün dillerine tercüme edildiği gibi daha iyi anlaşılabilmesi için farklı zamanlarda pek çok kez şerh edilmiştir. Yapılan şerhlerin bazılarında eserin tamamı, bazılarında ise seçilen çeşitli bölümleri açıklanmıştır. Bu şerhlerde Mevlânâ’nın kendisi tarafından kaleme alınmış olan ilk on sekiz beyte özel bir önem atfedilmiştir. Her beyti farklı bir araştırmacının kaleminden olmak üzere Mesnevî’nin ilk on sekiz beytinin şerhini bir araya getirmeyi amaçlayan bir çalışmanın parçası olan bu makalede eserin dokuzuncu beyti ele alınacaktır. Bu çerçevede daha önce yapılan şerhler de değerlendirilerek söz konusu beyit açıklanmaya çalışılacaktır. Mesnevî’nin dokuzuncu beyti, “ham (kamış/insan) ile olgun (ney/insan-ı kâmil)”, “ateş ile hava” ve “varlık ile yokluk” unsurları arasındaki tezat üzerine kurulmuştur. Hepsi birer sembol olan “ney, ateş ve hava” kelimeleri üzerinden “bekâ” ile “fenâ”, “vahdet” ile “kesret” gibi tasavvufi düşünce sisteminde karşılıkları olan kavramlara gönderme yapılmıştır. Söz konusu semboller üzerinden, kişinin kesret/varlık âlemi olan fani dünyaya ait heveslerden, arzulardan arınması ve maddi varlığını aşk ateşiyle yakıp gönlünü İlahi aşkla doldurması ve böylelikle ebedî mutluluğa erişmesi gerektiği anlatılmıştır.
Keywords : Mevlânâ, Mesnevî, 9. beyit, Şerh