An analysis of the cognitive patterns of the eighth-grade students about the treaties that ended the Ottoman Empire through the WAT

Authors : Sibel YAZICI, Ilhan KULACA, Abdurrahman ERTÜRK

Pages : 1-15

Doi:10.17497/tuhed.830434

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 2021-05-22

Article Type : Research Paper

Abstract :T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi Türkiye Cumhuriyeti’nin hangi koşullarda kurulduğunun anlaşılması açısından önemlidir. Bu noktadan hareketle çalışma, 8. sınıf öğrencilerinin Birinci Dünya Savaşı sonrası Osmanlı Devleti’ni sona erdiren Mondros Ateşkes ve Sevr Barış Antlaşmalarına yönelik bilişsel yapılarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji kullanılmıştır. Katılımcı grup, ölçüt örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Antlaşmaların bilişsel açıdan oluşturduğu yapıyı ölçmek amacıyla 116 8. Sınıf öğrencisine Kelime İlişkilendirme Testi insert ignore into journalissuearticles values(KİT); uygulanmış; ayrıca antlaşmaların oluşturduğu algıya yönelik bir cümle yazmaları istenmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. KİT verilerine göre öğrenciler, Mondros Ateşkes Antlaşmasıyla ilgili % 85, Sevr Antlaşmasıyla ilgili % 76 geçerli kelime üretebilmiştir. Bu durum bilişsel açıdan Mondros Ateşkes Anlaşması’nın Sevr Anlaşmamasına oranla daha etkin olarak algılandığını göstermektedir. KİT analiz edildiğinde anlaşmalarla ilgili ortak bir bilişsel algının oluşabildiği görülmüş, kavramlar beş kategori altında toplanmıştır. Bunlar; Anlaşmalar sonucu ortaya çıkan durum, Duruma neden olan etkenler, Antlaşmalara karşı tepkiler, Anlaşmaların oluşturduğu psikolojik durum, Antlaşmalarla ilişkili; mekân, zaman, kişi ve milletler kategorileridir. Anahtar cümleler değerlendirildiğinde %70 bilimsel bilgi içeren, %26 yüzeysel bilgi içeren ve %4 kavram yanılgısı içeren cümle ortaya çıkmıştır. Bu durum öğrencilerin bilişsel açıdan anlaşmalarla ilgili yeterli bilgi seviyesine ulaşabildiklerini göstermektedir. Çalışmanın sosyal bilgiler eğitimi tarih alanındaki bilişsel algıyı ortaya çıkarma çalışmalarına örnek oluşturabileceği düşünülmektedir.
Keywords : Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi, Mondros ateşkes anlaşması, Sevr barış anlaşması, kelime ilişkilendirme testi