Şiizm: Bir Protesto Dini

Authors : Mehmet Akif KOÇ

Pages : 365-374

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Other Papers

Abstract :Prof. Hamid Dabashi’nin bu eseri, Şiiliğin, tarihsel düzlemdeki değişim ve dönüşüm  dinamiklerini inceleyerek, İslam tarihi içerisinde oldukça önemli bir yere sahip olan  bu mezhebin ihtilaf, başkaldırı ve uyuşma dönemlerine odaklanan bir perspektif  sunmaktadır. Bu çerçevede, Freudcu psikanaliz teorisi yardımıyla Kerbela/matem  olgusunun doğuşu ve Peygamber’in ehlinden bir sembol ismin öldürüldükten sonra  kahramanlaştırılması hadisesinden hareketle, İslam tarihi boyunca Şiiliğin  rejim/otorite karşıtı konumlanışı ve protest tavrı analiz edilmektedir. Dabashi bunu  yaparken, sadece tarihsel figürlerden değil modern dönem fikir ve sanat  adamlarının mücadeleci duruşlarından da faydalanmakta, nihayetinde 1979  Devrimi sonrası süreci değerlendirdikten sonra şu tespitiyle tarihsel süreci  özetlemektedir: “Şiilik nihayetinde bir paradokstur, savaşçı olduğunda ve zahmetli  bir savaş verdiğinde serpilip büyür ve muzaffer olur. Başardığı ve iktidara geldiği  anda, manevi gücünü ve aykırı sesini kaybeder. Paradoksal olarak sadece, iktidarda  olmadığı zaman iktidardadır. İktidara geldiği zaman, meşruiyetini, otoritesini ve  cesaretini kaybeder.”
Keywords : Şiilik, İran, Ortadoğu, Hüseyin, Kerbela