Modern Dönem Şiîlik Eleştirileri Bağlamında Ahmed Kesrevî’nin Görüşleri ve Pâkdinîyân Hareketi

Authors : Şahin AHMETOĞLU

Pages : 126-156

Doi:10.48203/siader.745947

View : 19 | Download : 17

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :20. yüzyılın ilk yarısında İran’ın önemli düşünürlerinden biri olan Ahmed Kesrevî, yaşadığı dönemin sorunlarına çözüm arayışına girmiş bilginlerdendir. Siyasi ve içtimaî hayata Meşrutiyet Devrimi ile birlikte adım atmış, Tebriz merkezli birçok önemli olaya şahit olmuştur. Onun İran’ın farklı bölgelerinde devlet memurluğu yapması, toplumu daha yakından tanımasına sebep olmuştur. Kesrevî’nin çalışma-ları siyasi, içtimai, filoloji, din, mezhep, kültür, tarih ve örf gibi çeşitli alanları içer-mektedir. Bununla birlikte Kesrevî, faaliyetlerine dergi ve gazete neşrederek başla-mış, dinî ve mezhebî konularda tenkidî yönüyle öne çıkan eserler kaleme almıştır. Özellikle Şiîlik üzerine yaptığı çalışmalar, bu fırkanın ortaya çıkışı ve görüşleriyle ilgili sorgulayıcı ve bazen de yargılayıcı açıklamalarda bulunması onu hedef hâline getirmiştir. Şiî ulema, Kesrevî’nin sert eleştirilerine karşı büyük bir tepki göstermiş, onu kâfir ve mürted ilan etmiştir. Çalışmamızda Ahmed Kesrevî’nin hayatı, eserleri, dinî, mezhebî, siyasi ve içtimaî görüşleri ele alınacak, kurmuş olduğu Pâkdînîyân hareketi incelenecek, kendisine yöneltilen eleştiriler orijinal kaynaklardan yararlanıla-rak açıklığa kavuşturulacaktır.
Keywords : Ahmed Kesrevî, İran, Din, İslâm, Şiilik, Pâkdinîyân Hareketi