Güney Afrika’da İran’ın Şiî Politikasının Etkileri: el-Cihad ve Kıble Hareketleri

Authors : Feyza YAŞA

Pages : 99-122

Doi:10.48203/siader.1119657

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :ABD’nin Sovyetlere karşı önemli bir müttefiki olan İran için 1979 yılında yaşanan devrim Batı ile ilişkilerinde kırılma noktası mahiyetindedir. Aynı zamanda İsrail kaynaklı güvenlik endişeleri Tahran’ı Ayetullah Humeyni’nin velayet-i fakih projesine sadık kalarak iç-dış siyasetinde mezhep temelli politikalar izlemeye itmiştir. Diğer yandan üzerindeki ekonomik ambargoları kırma gayesiyle Güney-Güney işbirliğine yönelen İran’ın Afrika politikasında siyasi, ekonomik, güvenlik ve dini alanlarda izlediği siyaset birbirinden bağımsız değildir. Dolayısıyla Afrika kıtasının en güçlü ekonomisi Güney Afrika Cumhuriyeti’nde Şiî Müslümanların var olup olmadığı merak konusu haline gelmiştir. Bu kapsamda araştırmalarımız sonucunda İran devriminden etkilenerek Şiî karaktere bürünen el-Cihad ve mevzu bahis devrimden 12 yıl sonra ortaya çıkan Kıble Hareketi’nden haberdar olunmuştur. Bu çalışmada söz konusu iki oluşuma yakından bakılarak İran İslâm Cumhuriyeti’nin izlediği mezhepçi politikaların Afrika’nın en güneyine erişip erişmediği hakkında fikir edinilebilecektir.
Keywords : İran İslam Cumhuriyeti, Güney Afrika Cumhuriyeti, Şia, El Cihad, Kıble Hareketi, Güvenlik