TÜBİTAK TUG T60 ve İstanbul Üniversitesi İST60’ın GAIA Gözlemlerindeki Bazı Kataklismik Değişen Adaylarının Işık Eğrileri

Authors : Hasan H Esenoğlu, Gamal Hamed, Meryem Kübra Dağ

Pages : 392-396

Doi:10.55064/tjaa.1200196

View : 34 | Download : 36

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Conference Paper

Abstract :Gaia uyarıları içerisinde 5 adet kataklismik değişen (CV) adayı (Gaia16ahl, 16bnz, 14adn, 16awq ve 21bpe) küçük açıklıklı robotik teleskoplarla (büyük olanlarla da koordineli şekilde) B, V, R süzgeçlerinde ve filtresiz olarak gözlenmiştir. Adayların tanımlamaları şöyledir: 16ahl-CV, 16bnz-bilinmeyen, 14adn-bilinmeyen, 16awq-bilinmeyen ve 21bpe-nova. Gaia’nın G bandında ortalama parlaklıkları da 16ahl(14.9), 16bnz(12.9), 14adn(16.3), 16awq(9.0) ve 21bpe(15.4) kadirdir. Bu Gaia kaynaklarının farklı tarihlerde uzun süreli fotometrik gözlemleri yapılarak ışık eğrileri elde edilmiştir. Buna göre, 16ahl Z Cam türü duraksamalar ve bitiminde parlaklık artışları göstermiştir. B’de 4.2 kadir genlikli derin minimum da görülmüştür. 16adn’nin RR Lyra türü değişen olduğu teyit edilmiştir. 16awq’nun manyetik aktiviteye sahip bir yıldız olması yönü desteklenmiştir. 21bpe, yaklaşık 9 kadirlik bir parlama ile nova patlaması gösterdi ve 7 Haziran 2021’de 6.5 kadir seviyesinde maksimum parlaklığa ulaştı. Patlama sonrası erken iniş evresine ait ışık eğrileri alındı ve novanın bu aşamadaki evrimine fotometrik katkı verilmiştir.
Keywords : Gaia Alert Sources, Cataclysmic Variables, Nova, Light Curve