Çölyak hastalığı tanısı alan çocuklarda kemik mineral yoğunluğu ve kemik metabolizması belirteçlerinin değerlendirilmesi

Authors : Havva Nur Peltek KENDİRCİ, İlknur KABA, Atakan COMBA, Emre DEMİR

Pages : 107-110

Doi:10.18663/tjcl.676391

View : 21 | Download : 13

Publication Date : 2020-06-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Çölyak hastalığında kalsiyum ve D vitamini eksikliğine bağlı metabolik kemik hastalığı en sık ekstraintestinal semptomlardan biridir. Bu çalışmada, çölyak hastalığı olan çocuklarda tanı esnasında kemik mineral yoğunluğunun değerlendirilmesi ve kemik mineral metabolizmasıyla ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya hastanemiz çocuk gastroenteroloji bölümünde Aralık 2015-Aralık 2019 tarihleri arasında çölyak hastalığı tanısı alan 43 çocuk hasta alındı. Retrospektif olarak hastaların klinik, antropometrik, patolojik ve laboratuar özellikleri [kalsiyum, fosfor, alkalenfosfataz insert ignore into journalissuearticles values(ALP);, parathormon insert ignore into journalissuearticles values(PTH);, 25-OH vitamin D düzeyleri] incelendi. Tanıda Dual Energy X-Ray Absorptiometry insert ignore into journalissuearticles values(DEXA); yöntemi ile ölçülmüş olan lumbal insert ignore into journalissuearticles values(L1-L4); kemik mineral yoğunluğu düzeyleri değerlendirilerek kronolojik yaşa ve boy yaşına göre Z-skorları hesaplandı. Bulgular: Ortalama yaşları 9,9±4,8 insert ignore into journalissuearticles values(2,5-17,7); yıl olan 43 hastanın insert ignore into journalissuearticles values(34 kız/9 erkek); verileri değerlendirildi. %30,2’si insert ignore into journalissuearticles values(n=13); 0-6 yaş, %30,2’si insert ignore into journalissuearticles values(n=13); 7-11 yaş aralığında ve % 39,5’i insert ignore into journalissuearticles values(n=17); 11 yaş üzerindeydi. Yaşa göre KMY Z-skoru -0,83±1,1 insert ignore into journalissuearticles values(-3,6-1,6);, boy yaşına göre KMY Z-skoru -0,18±1,1 insert ignore into journalissuearticles values(-3,6-1,8); saptandı. Hastaların %51,2’sinde insert ignore into journalissuearticles values(n=22); yaşa göre KMY Z-skoru>-1, %34,9’unda insert ignore into journalissuearticles values(n=15); -1 ve -2 arasında ve %14’ünde insert ignore into journalissuearticles values(n=6); <-2 saptandı. Yaşa göre KMY Z-skorunun<-2 olma oranı 11 yaştan büyük çocuklarda anlamı olarak yüksekti insert ignore into journalissuearticles values(p<0,001);. Hastaların KMY Z-skorları ile serum D vitamini, kalsiyum, fosfor, ALP ve PTH düzeyleri arasında ilişki saptanmadı insert ignore into journalissuearticles values(p>0,050);. Sonuç: Çölyak hastalarında tanı yaşının gecikmesi kemik mineral yoğunluğunu olumsuz etkilemektedir. Erken yaşta tanı konulması kemik mineral kaybını engeller ve osteopeni/osteoporoz gelişmiş olan hastalarda tedavi olanağı sağlayarak morbiditeyi azaltır.
Keywords : çocuk, çölyak hastalığı, kemik mineral yoğunluğu