Endovasküler prosedürlerde uygulanan anestezi yöntemlerinin intraoperatif ve postoperatif etkilerinin karşılaştırılması

Authors : İpek ÜÇKAN, Ayşe LAFÇI, Nermin GÖĞÜŞ

Pages : 262-269

Doi:10.18663/tjcl.780998

View : 15 | Download : 2

Publication Date : 2020-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Endovasküler girişimler; hem aort hem de periferik arterlerde ateroskleroz, diseksiyon gibi vasküler patolojilerin tedavisinde uygulanmaktadır. Prosedür, özellikle çoklu sistemik hastalığı olan, yüksek riskli hastalarda invaziv operasyonlarla karşılaştırıldığında, düşük risk, daha az kanama ve kan ürünü transfüzyonu ihtiyacı sağlaması açısından, daha kısa iyileşme süresi ile ilişkilidir. Çalışmamızın amacı, endovasküler prosedürlerde, anestezi yöntemi farklılıklarının intraoperatif dönemde hemodinamik etkileri, kardiyovasküler ilaç ihtiyacı, postoperatif komplikasyonlar, yoğun bakım ve hastane kalış süresi üzerine etkilerini karşılaştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma için, Helsinki Deklarasyonuna göre yerel Etik Kurul onayı alındı insert ignore into journalissuearticles values(karar no:E-2193-06/09/2018);. Üçüncü basamak hastanede kardiyovasküler cerrahi kliniğinde 1 Haziran 2013 ile 30 Haziran 2018 tarihleri arasında, aort ve periferik arter hastalığı için endovasküler prosedür uygulanan hastalar retrospektif olarak incelendi. Endovasküler prosedürlerin hangi anatomik bölgeye insert ignore into journalissuearticles values(abdominal veya torakal aorta, aorta-iliac bölge, femoro-popliteal bölge ya da infrapopliteal bölge); uygulandığı araştırıldı. Olguların demografik verileri insert ignore into journalissuearticles values(cinsiyet, yaş);, eşlik eden hastalıkları, Amerikan Anestezistler Birliği risk sınıflaması skorları, anestezi yöntemi kaydedildi. İntraoperatif ortalama arteryel basınç, kalp atım hızı verileri kayıtlardan bulundu ve hesaplandı. İntraoperatif dönemde kardiyovasküler ilaçların kullanımı araştırıldı. Postoperatif dönemde gelişen pulmoner, kardiyovasküler, nörolojik ve renal komplikasyonlar kaydedildi. Hastanede kalış süresi ve yoğun bakımda kalış süresi tespit edildi. Prosedürü takiben 30 gün içerisinde mortalite araştırıldı. Bulgular: Çalışmaya toplam 260 hasta dahil edildi. Uygulanan endovasküler prosedürler, girişim yapılan anatomik bölgeye göre dört gruba ayrıldı: Grup-1insert ignore into journalissuearticles values(n=10); endovasküler aort onarımı olguları, Grup-2insert ignore into journalissuearticles values(n=84); aorta-iliac bölge, Grup-3insert ignore into journalissuearticles values(n=111); femoropopliteal bölge ve Grup-4insert ignore into journalissuearticles values(n=55); endovasküler girişim bölgesi infrapopliteal bölge olan olgular yer aldı. Hastalarda en sık görülen komorbidite hipertansiyon ve diabetes mellitus ve sigara kullanımı idi. İlk önce bu gruplar arası veriler değerlendirildi. Grup-1 hastalarının tamamına genel anestezi yöntemi uygulanmışken; diğer tüm gruplara en çok uygulanan anestezi yöntemi monitörize anestezik bakım idi. Ayrıca sadece genel anestezi uygulanan Grup-1 dışındaki tüm gruplar, kendi içinde anestezi yöntemlerine göre karşılaştırıldı. Grup-2’de operasyon süresince ortalama arter basıncı ve kalp hızı; genel anestezi ile operasyona alınan hastalarda diğer gruplara göre istatistiksel olarak anlamlı olarak daha düşüktü.insert ignore into journalissuearticles values(p‹0,001); Grup-3 hastalarında operasyon süresince ortalama arter basıncı ve ortalama kalp hızı genel anestezi uygulanan hastalarda; monitörize anestezik bakım ile anestezi uygulanan hastalardan istatistiksel olarak anlamlı derecede düşüktü.insert ignore into journalissuearticles values(p ‹0,001); Grup-4 hastalarda operasyon süresince ortalama arter basıncı; genel anestezi uygulanan hastalarda ve spinal anestezi uygulanan hastalarda; monitörize anestezik bakım ile anestezi uygulanan hastalardan anlamlı derecede düşüktü.insert ignore into journalissuearticles values(p ‹0,001); Grup-2 ve Grup-3’ de inotrop ajan kullanımı sadece genel anestezi uygulanan hastalarda gözlendi.insert ignore into journalissuearticles values(%16,7 ve %25); Grup-2’ ve 3’de genel anestezi alan hastaların yoğun bakım ve hastane kalış süresi diğer gruplardan anlamlı düzeyde uzundu.insert ignore into journalissuearticles values(p ‹0,001);. Grup-4’de hastane kalış süresi, genel anestezi uygulanan hastalarda, diğer anestezi uygulananlara göre daha uzundu. Grup-2 ve 3 de nörolojik komplikasyon genel anestezi uygulanan birer hastada rastlandı. Renal komplikasyonlar; hastane yatış süreleri uzayan hastalarda gözlenen en sık komplikasyondu. Diğer uzamış hastane yatış süreleri ise pulmoner ve kardiyak nedenler ile ilgili idi. Pulmoner komplikasyon meydana gelen dört hastada anestezi şekli genel anestezi idi. Grup-3 ve 4’de genel anestezi alan hastalarda kardiyak komplikasyon daha fazla idi. İlk 30 günde mortalite sadece iki hastada gözlendi ve her iki hasta da Grup-1 içerisinde yer alıyordu ve genel anestezi uygulandı. Mortalite gelişen bu iki hastada respiratuar ve kardiyak komplikasyon meydana geldi. Sonuç: Endovasküler girişimler için uygulanan anestezi yöntemlerini incelendiğimiz çalışmamızda; periferik arteriyel girişim yapılan, çoklu komorbiditeye sahip hastalarda, monitörize anestezik bakım yönteminin, intraoperatif stabil hemodinaminin sağlanmasında, postoperatif komplikasyonların azaltılmasında ve daha kısa yoğun bakım/ hastane yatış süreleri sağlanmasında etkili olduğunu tespit ettik.
Keywords : Endovasküler prosedür, genel anestezi, spinal anestezi, monitörize anestezik bakım