Örgütlenmeden Eyleme Geçiş: 31 Mart Olayı

Authors : Necdet AYSAL

Pages : 15-53

Doi:10.1501/Tite_0000000064

View : 18 | Download : 15

Publication Date : 2006-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :31 Mart Olayı, II. Meşrutiyetin en ilgi çekici olaylarından birisidir. Geçmişte ve günümüzde bu olayın çıkış nedenleri hakkında ortaya atılan çok çeşitli iddialar vardır. Nitekim, geçmişin hatta günümüzün siyasal ve kişisel görüşleri arasından sıyrılıp gerçeğe ulaşmak hayli zordur. 13 Nisan 1909 tarihinde İstanbul'da gerçekleşen bu olay soyut olarak ele alınırsa Kabakçı Mustafa ve Patrona Halil Ayaklanması ile benzerlik gösterilebilir. Ancak derinlemesine incelendiğinde nasıl düzenlenirse düzenlensin, oluş itibarıyla İslamcılık akımını soysuzlaştırmaya götüren gerici bir hareket olduğu çok net bir şekilde görülmektedir. Gerici örgütlenmenin sonucu olarak, devleti tam şer'i bir düzene sokma teşebbüsüdür. Bu olay, belli şahısların ve çevrelerin tahriki ile başlayarak fikri bakımdan beslenmiş ve toplumun içinde din ve mukaddesat istismarcılığının ne kadar önemli yıkıntılar yapabileceğini açıkça göstermiştir. Olayın daha sonraki devrelerde bir irtica hadisesi olmadığı, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin tahrik ve kışkırtmalarının bir eseri olduğu da ileri sürülmüştür. Fakat, olaydan önce ve sonra İstanbul ve diğer şehirlerde meydana gelen gelişmeler, bu olaya basit bir tahrik eseri damgasının vurulmasını engellemektedir. Bu çalışmada, Osmanlı tarihinin meşhur ve koyu bir irtica hareketi olan 31 Mart Olayı'nın çıkış nedenleri, gelişimi ve sonuçları üzerinde durulmuş ve bu olayda komuoyunun tepkisi vurgulanmaya çalışılmıştır.
Keywords :