LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI SONRASINDA TÜRK BASININDA FRANSIZ OKULLARI SORUNU (1923-1924)

Authors : Engin Deniz TANIR

Pages : 177-208

Doi:10.1501/Tite_0000000426

View : 18 | Download : 20

Publication Date : 2015-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :“Fransız Okulları Sorunu”, Ocak 1924’te Fransız yönetiminin Türk  Hükümeti’ne bir nota vererek, Lozan’da çözüme kavuşturulmuş olan okullar  sorununu tekrar müzakere etmek istemesiyle doğmuştur. Sorun, Fransız Katolik  misyon okullarının Türk Hükümeti’nin emirlerine uymamasıyla büyümüş ve söz  konusu okullar 1924 yılının Şubat-Nisan ayları arasında kapatılmıştır. Okulların  kapatılma nedeni, dini simgelerin, özellikle de Katolikliğin alâmet-i farikasıolan  hacın sınıflardan kaldırılmamasıdır. Sorun, ancak 1924 Ekiminde Türkiye, Fransa  ve Vatikan’ın üzerinde uzlaştığı bir formülle aşılmış ve okullar yeniden faaliyete  geçebilmiştir. Krizin patlak verdiği aylarda Türk basını gelişmeleri yakından takip  etmiş ve hükümetin kararlarının arkasında durarak Fransa üzerinde bir kamuoyu  baskısı yaratmaya çalışmıştır. Bu çalışmada öncelikle Tanzimat’tan Cumhuriyet’e  uzanan süreçte yabancı okullar sorununun tarihsel arka planı üzerinde durulmuştur.  Daha sonra Türk gazetelerinde çıkan haber ve yorumlar üzerinden devletin ve  kamuoyunun Fransız okulları sorununa yaklaşımı incelenmeye çalışılmıştır. 
Keywords : Fransız OkullarıSorunu, Fransız Katolik misyon okulları, Lozan BarışAntlaşması