MODERN DÜNYA’NIN DEĞİŞEN KOŞULLARINDA OSMANLI KADIN HAREKETİNE GENEL BİR BAKIŞ

Authors : Özlem BAYKAL

Pages : 67-90

Doi:10.46955/ankuayd.1051581

View : 24 | Download : 16

Publication Date : 2022-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :16. yüzyıldan itibaren Batı’da ekonomik, siyasal, kültürel ve dinsel alanlarda yaşanılan değişimler, kadınların toplumsal statüsünü değiştirerek, onların dünya ile bağlantılarını tekrar tanımlamıştır. Bu çerçevede sanayileşmeyle birlikte değişen koşullar, hayatı sadece fiziki olarak değil, düşünsel anlamda da etkilemiştir. Bu gelişmelerin yarattığı tesir kadınların erkeklerle eşit haklara sahip olması gerektiğine dair bir kadın hareketini başlatmış, dolayısıyla aydın erkekler ile kadınlar hukuki ve fiili engelleri geçersiz saymıştır. Aydınlanmanın da etkisiyle Avrupa’dan Osmanlı Devletine doğru akan, bir modernleşme hareketi başlamıştır. Bu bağlamda Türk kadını Tanzimat ve Meşrutiyet dönemlerinde, Batı kadını paralelinde görünür hale gelmiştir. Özellikle İkinci Meşrutiyet; basın, edebiyat, meslek alanında ve cemiyet kurma faaliyetlerinde kadın hareketinin zirvede olduğu bir zaman dilimidir. Türk kadını, Balkan ve Birinci Dünya Savaşları döneminde basın, edebiyat, cemiyet, askeri üretim ve sağlık çalışmaları gibi hemen her alanda aktif bir rol oynamıştır. Nitekim hem Batı hem de Osmanlı kadınlarının başlatmış olduğu dönüşüm hareketi, Birinci Dünya Savaşı ile kesintiye uğramıştır.
Keywords : ABD, Avrupa, Aydınlanma Çağı, Kadın Hareketi, Osmanlı Devleti