İŞGAL İSTANBUL’UNDA ANTİ-BOLŞEVİK BİR UKRAYİN ÖRGÜTÜ: UKRAYNA’NIN KURTULUŞU KOMİTESİ

Authors : Ahmet Şamil GÜRER

Pages : 169-184

Doi:10.46955/ankuayd.1287637

View : 18 | Download : 18

Publication Date : 2023-05-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale 1921’de İtilaf Devletleri’nin işgali altındaki İstanbul’da kurulan milliyetçi bir Ukrayna Komitesi’nin faaliyetlerini örgütün tüzüğü, programı ve beyannamesi çerçevesinde incelemektedir. Ukrayna’nın Kurtuluşu Komitesi adıyla bir grup Ukraynalı milliyetçi mülteci tarafından kurulan bu örgütün nihai hedefi Ukrayna Sovyet hükümetini yıkarak milli bir Ukrayna devleti kurmaktı. Bu hedefin gerçekleştirilmesi yolunda üslendiği misyon ise benzer hedeflerle faaliyet gösteren dağınık haldeki Ukrayna milli teşkilatlarını birleştirmekti. Komite’nin daha önce yine İstanbul’da kurulmuş olan Ukrayna’nın Kurtuluşu Birliği’nin devamı olduğuna ve aynı dönemde Avrupa’da faaliyet gösteren diğer milliyetçi Ukrain örgütleri ile organik bir bağının bulunduğuna ilişkin bir bilgi yoktur. Komite’nin faaliyet merkezi olarak İstanbul’u seçmesinde İtilaf Devletleri’nin temsilcilerinin desteğini almak gibi amacın rol oynadığı söylenebilir. Komite’nin Bolşevizm karşıtı söylemleri ve milliyetçi ideolojisiyle İstanbul’daki işgal güçlerinin desteğini aldığı anlaşılmaktadır. Komite, Avrupa kamuoyunun dikkatini Ukrayna davasına çekmeye yönelik bir propaganda politikası izlemiştir. Bu amaçla La Libre Ukraine adlı Fransızca bir dergi yayımlamış ve Milletler Cemiyeti’nden destek almaya yönelik girişimlerde bulunmuştur.
Keywords : Adiassewitch, Bolşevizm, Cemiyeti Akvam