OSMANLI İMPARATORLUĞU'NUN DOĞU VE GÜNEY BÖLGELERİNDE EĞİTİM ŞEMSİYESİ ALTINDA AMERİKAN BOARD CEMİYETİNİN MİSYONERLİK FAALİYETLERİ

Authors : Çağrı DEMİRTAŞ, Fahri KILIÇ

Pages : 956-964

Doi:10.17240/aibuefd.2021.21.64908-955647

View : 41 | Download : 16

Publication Date : 2021-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Misyonerlik kelimesi, Latince "missio" kelimesinden türemiştir. İngilizce ve Fransızcaya "mission" şeklinde geçmiştir. En yaygın ve özel anlama göre misyon, İncil'i Hıristiyan olmamış halklara yaymaktır. Bu bağlamda misyoner “missioner”, yetkili, görevli, kendisini bir fikrin yayılmasına adamış kimse demektir. Amerika, büyük devlet olabilmek için yeni benimsediği dış politika ilkelerini çiğnemeden tacirlerini ve misyonerlerini kullanarak Osmanlı İmparatorluğu’nu içten fethetme girişimlerine başlamıştır. Amerikan Board Cemiyeti, misyonerlik faaliyetleri için özel bir alan ve topluma kolay nüfuz edilebilecek olan eğitim sahası seçilmiştir. Amerikan Board Cemiyeti Osmanlı topraklarında misyonerlik faaliyetleri için yapılanmaya gitmiş ve yapılar inşaat etmek amacıyla devletten arsa, arazi ve bina almak için resmî girişimler başlatmıştır. Osmanlı Devletinin önemli bölgelerinde değerli mülkler edinmeye başlamıştır. Bu mülklerde açtığı okullarda misyonerlik faaliyetlerine başlamıştır. Osmanlı Devleti topraklarında faaliyet gösteren Amerikan Board Cemiyeti, takip edilen ders programları ve derslerde okutulan kitaplarla farklı ırk ve millîyetlerden olan öğrencilere hürriyet fikirlerini aşılamaya, onların millî şuurlarını uyandırmaya çalışmıştır. Örneğin Bebek Koleji, Pera erkek ve kız okullarının ders programlarında, Ermenice, Ermeni edebiyatı dersleri vardır. Misyoner okullarında benzer şekilde Rumca eğitim de verilmiştir. Bu okullardan mezun olan öğrenciler ise kendi mensubu oldukları topluluklarda bağımsızlık fikirlerini halk arasında yaymaya başlamışlardır. Bulgaristan’ın kurucu devlet adamlarının Robert Kolejinde eğitim görmesi bu malumatı desteklemektedir. Aynı şekilde Arap millîyetçiliğini yöneten idareciler Suriye Protestan Kolejinde yetiştirilmiştir.
Keywords : Misyonerlik, Osmanlı İmparatorluğu, Amerikan Misyonerlik Cemiyeti